By Max Sargent

Natuurlijk zit je niet te wachten op ziektes waar je wietplanten aan bezwijken. Hoewel je sommige problemen wel kunt verhelpen, is dat bij Verticillium, oftewel 'verwelkingsziekte', niet het geval. Als het eenmaal aanwezig is, kun je niet veel anders doen dan geïnfecteerde planten weggooien.

In dit artikel leer je alles over Verticillium, wat de tekenen ervan zijn en hoe je voorkomt dat het zich ontwikkelt.


Wat is Verticillium?

De oorzaak van Verticillium moeten we zoeken in een aantal soorten Verticillium spp., waarvan Verticillium dahliae en Verticillium albo-atrum de meestvoorkomende zijn. Eerstgenoemde produceert microsclerotia en V. albo-atrum gemelaniseerd mycelium. Er zijn een paar verschillen tussen de twee, maar in dit artikel richten we ons vooral op V. dahliae. Het verzorgen van je planten en het voorkomen van Verticillium zijn hoe dan ook gelijk, ongeacht welke soort Verticillium spp. je planten aantast.

Verticillium behoort tot d schimmelklasse Deuteromycota (Fungi imperfecti). Het verspreidt zich via sporen, die in de aarde geactiveerd worden. Deze schimmels kunnen jarenlang in de grond leven op zoek naar een gastheer. Zodra ze die vinden, dringen ze de plant binnen via het wortelsysteem. Dat maakt het belangrijk om altijd schone aarde te gebruiken. En als je vermoedt dat je grond Verticillium spp. bevat, moet je het steriliseren voordat je het opnieuw gebruikt!

Eenmaal in de plant valt Verticillium het xyleem aan. Dit is het vaatweefsel dat planten gebruiken om water te transporteren. De schimmel zorgt ervoor dat dit weefsel afbreekt en sterft, wat uiteindelijk fataal is voor de plant.

Naast wiet tasten deze schimmels ook andere planten en bomen aan, zoals:

Xylem

Tekenen en symptomen van Verticillium bij wiet

De andere benaming van Verticillium, 'verwelkingsziekte', is gebaseerd op de opvallende verwelking die het bij bladeren veroorzaakt. Dit begint met chlorose en eindigt in necrose. In het begin kan het lastig zijn om de ziekte te herkennen. Maar er zijn wel wat kenmerken die een nauwkeurige diagnose mogelijk maken.

Verwelking

Het eerste teken dat je waarschijnlijk opmerkt, is dat de bladeren van de plant beginnen te verwelken. Soms gaat dit samen met verkleuring (hierover later meer). Verwelking hoeft echter niet uitsluitend de bladeren te treffen; soms zie je het ook (alleen) aan de takken of andere delen van de plant.

Gele en bruine bladeren

'Chlorose' is een proces waarbij planten geen chlorofyl meer kunnen produceren. De oorzaken hiervan zijn divers, maar Verticillium is er een van. Als bladeren verwelken, zullen ze tussen de nerven en randen verkleuren totdat ze een grijsbruine kleur krijgen.

Deze verkleuring begint vaak onderaan de plant, maar niet altijd.

Ook wordt de basis van de stengel, vlakbij de aarde, bruin als een plant aan Verticillium lijdt. Als hier naast al het bovenstaande sprake van is, is het vrij duidelijk dat je met deze schimmelziekte te maken hebt!

Vertraagde ontwikkeling

Als het xyleem verstopt raakt en afsterft, is de plant niet langer in staat om water en voedingsstoffen te transporteren. Het gevolg is dat de plant stopt met groeien. Vertraagde groei is een van de gevolgen van verwelkingsziekte, maar het is onwaarschijnlijk dat je alleen aan de hand hiervan een diagnose kunt stellen. Als het vaatweefsel sterft, zullen de bladeren en de plant namelijk eerst verwelken en verkleuren. Pas daarna merk je dat de groei stopt.

Is je plant gestopt met groeien, maar zie je geen verwelking of verkleuring? Dan is het onwaarschijnlijk dat Verticillium spp. de oorzaak is.

Vasculaire verkleuring

Als het xyleem afsterft, zal dit ook verkleuren. Het vaatweefsel krijgt een donkerdere kleur, vooral in de ernstig aangetaste delen van de plant. Aangetast vaatweefsel is een duidelijk teken dat deze schimmel, of een vergelijkbare infectie, aan het werk is.

Afvallende bladeren

Verwelkte en verkleurde bladeren vallen uiteindelijk van de plant af. Maar voor dit gebeurt, heb je waarschijnlijk al wel andere tekenen herkend. Als er weinig andere symptomen zijn, kan bladval een andere oorzaak hebben. Geef je je plant bijvoorbeeld te weinig water, dan kunnen de bladeren ook geel worden en eraf vallen. Het verschil is echter dat de blaadjes daarbij knapperig aanvoelen en dat de rest van de plant er nog gezond uitziet (als je het vroeg opmerkt, tenminste).

Wilting

Hoe behandel je Verticillium bij wiet?

Helaas zijn er geen bewezen behandelingen voor planten die met Verticillium kampen. Maar je kunt wel de aarde bewerken voordat je met kweken begint om de kans op deze schimmels te verkleinen. Ze gedijen het beste in grond die slecht draineert en veel voedingsstoffen bevat. Dat maakt het extra belangrijk om geschikte aarde te gebruiken. Compost die in de zon is gesteriliseerd ('gesolariseerd'), is bijvoorbeeld ideaal.

Trichoderma

Onderzoek suggereert dat Trichoderma spp. mogelijk effectief is om de **ontwikkeling van Verticillium dahliae mycelium te stoppen[1]. Het is echter niet helemaal duidelijk hoe dit in een natuurlijke bodem werkt, want de studie is in een laboratorium uitgevoerd. Toch denkt men dat een gezonde aanwezigheid van Trichoderma in de aarde planten tegen Verticillium kan beschermen.

Mycorrhizaschimmels

Mycorrhizaschimmels zijn bodemschimmels. Ze leven in de rhizosfeer (aarde) rond de wortels van een plant. Het zijn daarbij nuttige schimmels die een symbiotische relatie met wietplanten aangaan. Ze verbeteren op die manier het vermogen van wiet om voedingsstoffen op te nemen, waardoor de omzet van antioxidanten en de productie van secundaire metabolieten toeneemt. Dit kan planten helpen om zich tegen allerlei ziektes te beschermen, waaronder Verticillium spp.

Mycorrhizaschimmels staan al lang bekend als een fantastische toevoeging aan de aarde voor wietplanten, en zullen zeker helpen om de kans op verwelkingsziekte te verkleinen!

Compost

Je kunt je wietplanten ook beschermen tegen Verticillium door gesolariseerde compost aan de aarde toe te voegen. Het is niet duidelijk of je het kunt gebruiken als de schimmel al aanwezig is, maar het kan zeker preventief werken (hierover later meer).

Uit onderzoek blijkt dat planten die in aarde met zowel compost als mycorrhizaschimmels groeien, een Verticillium-infectie veel beter aankunnen[2]. Je kunt beide niet als geneesmiddel beschouwen, maar ze kunnen wel de impact van de ziekte helpen verminderen. Het is echter vrij zinloos om compost en mycorrhizaschimmels over je aarde te scheppen als je planten al geïnfecteerd zijn, dus zie het echt als iets preventiefs.

Hoe voorkom je Verticillium bij wietplanten?

Zoals wel vaker geldt, is voorkomen altijd beter dan genezen. En dat is met Verticillium niet anders, hoewel er in dit geval helemaal geen genezing mogelijk is. Maar hoe kun je het dan precies voorkomen?

Gewasrotatie

Gewasrotatie helpt vooral om de verspreiding van schimmels te voorkomen. Als je elk seizoen opnieuw wietplanten kweekt in dezelfde aarde, dan is de kans dat Verticillium spp. zich daar vestigt veel groter dan wanneer je verschillende planten in die grond kweekt. Kies ook planten die niet vatbaar zijn voor deze schimmel, zodat hij geen kans maakt om zich voort te planten.

Als je weet dat je aarde geïnfecteerd is, kun je er beter enkele jaren alleen gras op laten groeien voordat je er opnieuw planten in zet. In deze periode zal het mycelium uiteindelijk afsterven, omdat het geen gastheer kan vinden.

Bodemsolarisatie en -pasteurisatie

Uv-licht van de zon is geweldig om aarde en compost te steriliseren. 'Solarisatie' betekent in feite dat je grond aan de zon blootstelt. Als je dit doet voordat je er wietplanten in plant, is de kans groot dat eventueel aanwezige Verticillium afsterft, waardoor je gezonde planten kunt kweken.

Houd er rekening mee dat nuttige microben en schimmels ook onder deze behandeling lijden. Mogelijk moet je de grond na solarisatie dus opnieuw verrijken.

Je kunt aarde ook op een andere manier steriliseren. Een eenvoudige methode hiervoor is pasteurisatie. Om aarde te pasteuriseren, moet je het minimaal 30 minuten in water van ongeveer 80ºC verhitten. Dit zal alle ziekteverwekkers doden, maar ook nuttige microben. Ook hier moet je de aarde dus weer met compost en mycorrhizaschimmels verrijken!

Hygiëne

Als je vermoedt dat een plant geïnfecteerd is, moet je deze snel verwijderen om de verspreiding van sporen te voorkomen.

Sommige telers verwijderen uitsluitend de aangedane delen van de plant in de hoop dat de rest ervan gezond blijft. En soms hebben ze geluk. Maar als je veel planten hebt staan, is het verstandiger om de hele geïnfecteerde plant en de aarde zo snel mogelijk te verwijderen. Beter één wietplant opofferen dan uiteindelijk alle wietplanten te moeten weghalen!

Als je een infectie vermoedt, was dan altijd je handen en je gereedschap, ook als je met planten werkt die niet besmet lijken. Dit geldt vooral als je de aarde aanraakt. Sporen en mycelium kunnen namelijk al voordat de planten tekenen van infectie vertonen in de grond zitten.

Kweek in levende aarde

Living Soil

Alle aarde in de natuur leeft! Het is geen dode, inerte massa waarin planten groeien. Integendeel: aarde is een bloeiend ecosysteem en wietplanten hebben zich aangepast om hierin te leven en niet in de steriele, synthetische omgeving waar veel telers voor kiezen.

Levende aarde, die je bijvoorbeeld maakt met compost en mycorrhizaschimmels, verbetert de kwaliteit van je wiet. Daarbij helpt het je planten om zich tegen ziekteverwekkers in de rhizosfeer te beschermen.

Als je betere, gezondere wietplanten wilt kweken, moet je, kortom, levende aarde gebruiken.

Bestaan er soorten wiet die resistent zijn tegen Verticillium?

Tot op heden zijn er geen cannabis strains die resistent zijn tegen Verticillium. Maar breeders en wetenschappers zijn wel op zoek naar manieren om planten met een hogere weerstand tegen de ziekte te ontwikkelen.

F1-hybrides zijn bijvoorbeeld veelbelovend. Over het algemeen zijn deze planten beter bestand tegen ziektes dan stabiele inteeltlijnen. Ze zijn niet volledig resistent tegen Verticillium spp., maar kunnen deze schimmels mogelijk wel beter het hoofd bieden dan conventionele soorten.

Waar komt Verticillium vandaan?

Verticillium is een ziekteverwekker die vele jaren in de aarde kan leven voordat hij een gastheer vindt. Maar het zaaien van zaden in geïnfecteerde aarde is niet de enige manier waarop planten aan Verticillium kunnen worden blootgesteld. Het verspreidt zich ook via:

  • bodemorganismen
  • geïnfecteerd plantmateriaal
  • verontreinigde apparatuur
  • waterbronnen
  • besmet onkruid

Is Verticillium besmettelijk?

Ja, heel erg. Het is inmiddels vast wel duidelijk dat het zich niet alleen via aarde verspreidt, maar ook via vele andere (levende) dingen (waarvan je sommige zelf in de hand hebt). Daarom is het ook zo belangrijk hygiënisch te werken, zelfs als je buiten kweekt. Gereedschap, water en andere planten kunnen allemaal Verticillium introduceren in de grond waarin je kweekt!

Verticillium: voorkomen is essentieel

Als Verticillium zich eenmaal heeft gevestigd, is de schimmel absoluut verwoestend. Op dit moment is er bovendien geen behandeling bekend. Om je planten te beschermen, is kennis dan ook macht. Je hoeft niet in angst te leven, maar je moet je wel bewust zijn van de gevaren van Verticillium. Zo kun je maatregelen treffen voordat het met je planten in contact komt.

Verreweg het beste dat je kunt doen, is je wiet in vruchtbare, levende aarde met een gezonde rhizosfeer kweken. Op die manier bescherm je je wietplanten niet alleen tegen verwelkingsziekte, maar ook tegen talloze andere ziekteverwekkers.

Disclaimer:
Deze content is alleen bedoeld voor educatieve doeleinden. De verstrekte informatie is afkomstig uit onderzoek dat is verzameld vanuit externe bronnen.

Ben je 18 Jaar of ouder?

De inhoud van RoyalQueenSeeds.nl is alleen geschikt voor volwassenen met de wettelijk geldende volwassen leeftijd.

Wees er zeker van dat je de wet kent van het land waar je woont.

Door op ENTER te klikken, bevestig
je dat je
18 jaar of ouder bent.