Flavonoïden in wiet: een uitgebreide handleiding

Van de verschillende stoffen in wietplanten krijgen cannabinoïden en terpenen veruit de meeste aandacht. Toch is er een derde groep verbindingen die net zo veelbelovend is: flavonoïden. In de cannabiswereld komen deze weinig bekende bestanddelen steeds meer in de belangstelling te staan, en daar is een goede reden voor. Ze hebben namelijk niet alleen biologische functies in planten, maar bieden mogelijk ook veel voordelen voor mensen, al weten we nog lang niet alles.

In dit artikel duiken we in de wereld van flavonoïden. We zoeken uit wat hun impact is op je ervaring met wiet, maar ook wat hun therapeutische mogelijkheden zijn.

Welkom in de wereld van flavonoïden

Wellicht ben je niet bekend met de term flavonoïden, maar ze zijn overal om ons heen. Deze stoffen komen in veel planten voor, al zijn sommige uitsluitend in de wietplant aangetroffen. De productie van deze verbindingen vindt in de gehele plant plaats, maar ze zijn hoge concentraties aanwezig in trichomen, net als cannabinoïden en terpenen. Hoewel we nog niet precies weten wat hun impact is op de effecten van wiet, denken experts dat ze wel enige invloed uitoefenen. Hier gaan we later wat dieper op in.

• Wat zijn flavonoïden?

Flavonoïden zijn chemische verbindingen. Ze geven planten hun kleur, beschermen ze tegen biotische en abiotische stress en vervullen veel andere belangrijke functies. De productie ervan in de wietplant vindt plaats via complexe biochemische routes en ze dienen verschillende doelen, die we voor een groot deel nog niet begrijpen.

• De rol van flavonoïden in planten

Deze stoffen zijn de multitalenten van de plantenwereld. Ze dragen niet alleen bij aan het proces van fotosynthese, maar beschermen planten ook tegen schadelijke UV stralen, weren hongerige insecten af en maken zelfs communicatie tussen planten mogelijk. Zo vormen ze een intrigerend systeem van verdediging en signalering.

Heb je je ooit afgevraagd waarom sommige wietplanten paars, roze, rood of zelfs blauw kleuren? Nou, hier mag je flavonoïden voor danken; in dit geval anthocyanen. Als reactie op schommelingen in de temperatuur produceren deze stoffen pigmenten. Wanneer ze in wietplanten aanwezig zijn, kunnen ze zo het uiterlijk van wietplanten veranderen.

Wat zijn de therapeutische toepassingen van flavonoïden?

Flavonoïden zijn veel meer dan het kleurenpalet van de natuur. Recente onderzoeken suggereren dat ze mogelijke voordelen voor je gezondheid hebben, maar we kunnen nog lang geen conclusies trekken. En voordat we verder gaan, moeten we ook vermelden dat je deze voordelen waarschijnlijk niet ervaart door te blowen of een bong te gebruiken. Over het algemeen gaat door verbranding veel verloren.

Toch is het onderzoek naar flavonoïden even veelbelovend als divers, variërend van celgroei tot veroudering. Laten we enkele van de meest bijzondere resultaten bespreken.

• Onderzoek naar kanker

Er is onderzoek gedaan naar de werking van flavonoïden op de groei en celdood van kankercellen. Een van de studies richt zich op de antioxiderende eigenschappen van bepaalde flavonoïden op het gebied van kankeronderzoek^[1].

• Onderzoek naar ontsteking

Chronische ontstekingen zijn de onderliggende oorzaak van veel ziektes, van hartaandoeningen tot diabetes. Uit studies blijkt dat flavonoïden, en dan vooral apigenine^[2], ontstekingsmarkers in het lichaam sterk kunnen verminderen. Vanwege hun natuurlijke oorsprong en lage risico op bijwerkingen zijn flavonoïden erg interessant voor toekomstig onderzoek.

• Onderzoek naar depressie

Mensen die voedsel eten met veel flavonoïden zijn minder vaak depressief dan mensen die dat niet doen. Dit interessante weetje komt uit een enquête die tussen 2007 en 2010 werd uitgevoerd^[3].

Het is echter wel zo dat gezondere voedingsmiddelen vaak hogere concentraties flavonoïden bevatten en we weten ook dat gezond eten een positieve impact heeft op de stemming. Daarom kunnen we niet zomaar stellen dat flavonoïden een oorzakelijke factor zijn. Toch kunnen we wel aannemen dat voedsel met veel flavonoïden bijdraagt aan een beter humeur.

• Onderzoek naar ouder worden

Ouder worden is een ingewikkeld proces waar verschillende factoren invloed op hebben, zoals oxidatieve stress en ontsteking. Omdat flavonoïden antioxiderende eigenschappen hebben, proberen wetenschappers te achterhalen of ze markers van veroudering kunnen vertragen en een lang en gezond leven kunnen bevorderen.

Eén review constateerde dat flavonoïden^[4] het verouderingsproces kunnen beïnvloeden. Dit gebeurt door senescente cellen te elimineren, senescentie-geassocieerde secretoire fenotypes (SASP's) te remmen en metabole homeostase te handhaven. Toch blijven de auteurs van het onderzoek terughoudend. Ze stellen dat er nog niet genoeg onderzoek is gedaan en ze daarom nog geen uitspraken kunnen doen over flavonoïden in relatie tot het ouder worden. Toch kun je binnenkort gezichtscrèmes verwachten met hoge concentraties flavonoïden!

Hoe zit het met flavonoïden in wietplanten?

Cannabis is meer dan alleen THC en CBD, of de terpenen die verantwoordelijk zijn voor de rijke aroma's en smaken. De plant is namelijk ook een rijke bron van flavonoïden, waaronder cannaflavines, die uniek zijn voor cannabis.

• Cannaflavines

Cannaflavines zijn een groep fenolverbindingen. Ze komen uitsluitend in cannabis voor en zijn onderverdeeld in cannaflavine A, B en C. Uit onderzoek blijkt dat cannaflavines mogelijk sterke effecten hebben op het immuunsysteem. Dit maakt ze veelbelovend voor toekomstig klinisch onderzoek.

Technisch gezien behoren ze tot de dit prenyl-flavonoïden, stoffen die overal in de plantenwereld voorkomen en waarvan experts hebben vastgesteld dat ze enige antioxiderende kwaliteiten bezitten. Specialisten in de kruidenkunde noemen deze verbindingen ook wel adaptogenen.

• Quercetine

Quercetine is een bekende flavonoïde die in veel planten voorkomt, waaronder cannabis. Deze stof heeft mogelijk vergaande voordelen voor de gezondheid en er is dan ook een behoorlijke hoeveelheid onderzoek beschikbaar.

Deze stof is een plantaardig flavonol uit de flavonoïde groep van polyfenolen en zit onder meer in fruit, groente, zaden en granen. Vanwege de bittere smaak is het ook een additief in veel voedingsmiddelen en drankjes. Ondanks de mogelijke gezondheidsvoordelen van quercetine, is het momenteel niet goedgekeurd door de FDA voor therapeutische doeleinden. Je kunt het wel als supplement kopen.

• Apigenine

Apigenine stipten we eerder al aan en ook deze flavonoïde vinden we in wiet. In vaste vorm lijkt het op gele kristallen en het heeft toepassingen als kleurstof voor textiel. In je lichaam bindt de stof zich aan de GABA-receptoren. Over de effecten hiervan lopen de resultaten uiteen, waardoor we nog geen conclusies kunnen trekken. Maar vanwege de binding aan de GABA-receptoren is het farmacologisch actief, waardoor het waarschijnlijk is dat deze stof op de een of andere manier bijdraagt aan het 'entourage effect'. Hiermee bedoelen we dat het effect van de chemische bestanddelen in wiet groter is als ze samenwerken.

• Kaempferol

Ook kaempferol, vernoemd naar de 17e-eeuwse Duitse natuuronderzoeker Engelbert Kaempfer, is een flavonoïde. Deze stof komt voor in de wietplant en andere planten, zoals boerenkool, bonen, thee, spinazie en broccoli. Ook kaempferol kan een impact hebben op ontstekingen. Vergeleken met andere flavonoïden is deze niet zo uitgebreid onderzocht. Dat maakt het lastig te zeggen hoe de interactie met het lichaam in zijn werk gaat, laat staan welk effect het heeft op de stone van wiet.

Cannabis microgreens: een rijke bron van flavonoïden

Wanneer je aan superfoods denkt, zijn hennep microgreens waarschijnlijk niet je eerste gedachte. Maar vanaf nu misschien wel! Deze jonge cannabisplanten zitten boordevol flavonoïden en bieden voedingsvoordelen die veel andere microgreens en groentes overtreffen. Hennep microgreens zijn ongelooflijk rijk aan voedingsstoffen, waaronder veel flavonoïden.

Sterker nog, als je hennep microgreens eet, ontvang je waarschijnlijk veel meer flavonoïden dan bij het roken of vapen van wiet. Je lichaam is gemaakt om flavonoïden via de maag binnen te krijgen als onderdeel van je voeding, en niet via je longen. Om kiemplantjes te kweken, heb je geen soorten nodig die THC produceren. Je kunt dus gewoon wat goedkope hennepzaadjes kopen en deze microgreens thuis kweken. Een gezonde keuze en je overtreedt geen enkele wet!

Hebben flavonoïden een impact op de stone die je van wiet ervaart?

Wetenschappers zijn nog hard aan het werk om dit te achterhalen. Toch lijkt het zo te zijn dat flavonoïden een impact hebben op je ervaring met wiet. Daarnaast dragen ze wellicht bij aan het entourage effect en kunnen ze op subtiele wijze de nuances van elke soort beïnvloeden. Ook wordt gespeculeerd dat de impact van flavonoïden op extracten en concentraten een echte gamechanger is, waardoor cannabisproducten beter op maat kunnen worden gemaakt.

Dat gezegd hebbende, weten we op dit moment nog helemaal niet wat de impact van elke individuele flavonoïde is, laat staan hoe deze in combinatie met andere psychoactieve stoffen werken. Het is dus zeker mogelijk dat flavonoïden een impact hebben op de stone, maar wacht nog even voordat je uitsluitend soorten wiet kiest op basis van hun concentraties flavonoïden!

De toekomst van flavonoïden in wiet

Met het oog op nieuwe ontdekkingen en toepassingen ziet de toekomst er voor deze kleurrijke verbindingen rooskleurig uit. Toch weten we nog lang niet alles over flavonoïden en het zal nog wel even duren voordat dit verandert. Zo is het nog niet duidelijk wat de invloed van flavonoïden is op de effecten van wiet en welke mogelijke gezondheidsvoordelen je kunt verwachten. Toch is het altijd interessant om meer te leren over onze favoriete plant. En terwijl we afwachten wat de toekomst ons gaat brengen, kun je zelf wat cannabis microgreens kweken en er een heerlijke salade mee maken.

Ga er in elk geval van uit dat je in de nabije toekomst veel meer zult horen over flavonoïden. Misschien krijgt de stof in de cannabiswereld uiteindelijk net zo veel bekendheid als cannabinoïden en terpenen.