Vuur in de Bergen: Albanië's Strijd tegen Cannabis

Albanië is wel de laatste plek waar de meeste Europeanen aan moeten denken als het over hip en trendy gaat, waar van alles gebeurt. Het kleine bergachtige land aan de kust van de Adriatische Zee -op minder dan 100 kilometer van Italië- heeft net iets meer dan drie miljoen inwoners. Het is tevens het meest geïsoleerde land van het continent almede een van de armste.

Ondanks, of misschien juist wel daarom, is het land het centrum van snel opkomende en toenemende handel in illegale drugs -met inbegrip van marijuana- die de autoriteiten niet tot stilstand hebben weten te brengen. Sinds de jaren '90 van de vorige eeuw, en haar onafhankelijkheid van het communistisch bewind, is Albanië een van de grootste marijuana-producerende landen van het continent, alsmede een doorvoerhaven voor andere drugs die het continent via Azië en Latijns Amerika binnenkomen.

Gedurende de afgelopen drie jaar was het land ook het centrum van een belangrijke poging tot wetshandhaving door lokale overheden -hierin bijgestaan door internationale politie.

HET COLOMBIA VAN EUROPA?

Dit jaar alleen al hebben plaatselijke overheden 31 gezamenlijke onderscheppingen verwezenlijkt -vooral bijgestaan door overwegend Italiaanse manschappen. Dat komt nog bij de meer dan 1.200 invallen onder leiding van de plaatselijke politie. Er werden bijna 9.000 wetshandhavers ingezet bij deze invallen. Er werd negen ton marijuana in beslag genomen.

De overheid heeft ook tussen de 1,7 en 2,4 miljoen planten vernietigd die gekweekt werden op een oppervlakte van ±220 hectare. Dat is vier maal de hoeveelheid die verleden jaar werd vernietigd. De planten vertegenwoordigden een waarde van ongeveer 3 miljard euro oftewel 1/3 van het (officiële) bruto nationaal inkomen van Albanië. Er werden meer dan 250 mensen gearresteerd terwijl er nog meer dan 100 gezocht worden.

Terwijl in de rest van de wereld, die op het punt staat om in ieder geval een acceptatie van medicinale marijuana te bewerkstelligen, dan wel andere soorten van gereguleerde hervormingen overweegt, plotseling rechtop in hun stoel zit en aandacht schenkt aan Albanië.

LAZARAT - EUROPA'S CANNABIS-HOOFDSTAD

Volgens een rapport van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken over de situatie eerder dit jaar, "met uitzondering van cannabis is Albanië geen belangrijke producent van verboden middelen, grondstoffen voor en/of synthetische drugs. Behalve marijuana schijnt illegaal druggebruik niet erg algemeen te zijn."

Economische noodzaak zo niet wanhoop is de absolute drijfveer voor de markt. Een plaatselijke boer, geciteerd in de Manila Times van deze maand, zei, "Ik pleeg geen misdrijf. Uit wanhoop ben ik cannabis gaan kweken".

Boeren, in het bijzonder in de rotsachtige, geïsoleerde gebieden rondom het kleine stadje Lazarus hebben weinig andere mogelijkheden om hun familie te onderhouden. Twee kilo marijuana levert 600 Euro op - dezelfde prijs die de boeren voor duizend kilo tarwe krijgen.

Boeren schakelen ook over op genetisch gemodificeerde Nederlandse rassen van de plant, die een kortere groeicyclus hebben -en aldus meer mogelijkheden scheppen om de toppen elk jaar te oogsten. Er zijn drie groeiseizoenen -beginnend in eind mei.

LEVEREN OM AAN DE VRAAG TE VOLDOEN

Bewapende bendes, veel van hen uitgerust met machinegeweren, beschermen de gewassen en de uitvoer van het product naar de rest van Europa. Een groot gedeelte van de Albanese marijuana belandt in het Verenigd Koninkrijk, - vervoerd door "Europa's achterdeuren" met name een land als Griekenland. Er bestaat toenemende bezorgdheid dat zowel de Italiaanse maffia als ook ISIS-strijders direct betrokken zijn bij de Europese distributie, en die de winst gebruiken om andere criminele activiteiten, zo niet terrorisme, te financieren. Hoewel het ver afgelegen is van de rest van Europa is de situatie die zich ontwikkelt nauwelijks meer een "zachtaardige" oorlog.

In 2014 hebben meer dan 800 agenten van arrestatieteams een razzia gehouden in het dorp Lazarat -wat resulteerde in een bloedige schietpartij met plaatselijke dorpelingen. Toen de politie optrok om boeren te arresteren rukten terreinvoertuigen met zware machine- en anti-tank- geweren op en begonnen op de politie te schieten.

Pogingen tot onderschepping zijn hier een meerstappen-plan. Helicopters, meestal van Italiaanse afkomst, verkennen het rotsachtige terrein vanuit de lucht, op zoek naar gewassen. Vervolgens moet de politie dan te voet door onherbergzaam terrein, minder geleid door kaarten dan door andere signalen die teelt doen vermoeden -zoals waterleidingen die gebruikt worden om de planten te bewateren. Ondanks verhoogde inspanningen om plaatselijke kwekers to stoppen, er zijn meer planten in beslag genomen dan in voorgaande jaren, lijkt er niets te veranderen. Vanuit de lucht zijn marijuanakwekerijen moeilijk te ontdekken. De meeste onderscheppingen blijven beperkt tot het in beslag nemen van watertrucks op weg naar gebieden waarvan bekend is dat er cannabis geproduceerd wordt, het arresteren van arbeidsimmigranten op weg naar de velden, en het vernietigen van onderschepte cannabis-transporten, na de oogst.

Maar de daadwerkelijke reden dat de zaken niet veranderen is heel eenvoudig -de vraag van de rest van het continent. Europeanen geven volgens sommige rapporten 24 miljard euro per jaar uit aan "illegale" middelen -waarvan het grootste deel aan marijuana.

LEGALISEREN IS DE OPLOSSING

Ondanks opgeschroefde pogingen tot interceptie moeten de meeste waarnemers toegeven dat er niets veranderd. De echte manier om deze oorlog, die steeds bloediger wordt, en niet door herhaalde inbeslagnames door politie en leger tot staan wordt gebracht , te beëindigen, is legalisering en regulering.

Het is meer dan ironisch dat vanaf deze herfst, net aan de andere kant van de Adriatische Zee, het Italiaanse leger zich mengt in de cannabisteelt en distributie (al is het dan legaal) voor ziekenhuizen en apotheken. De Duitse overheid overweegt nu, niet òf maar wanneer er met door de staat goedgekeurde marijuanateelt begonnen kan worden (waarschijnlijk ergens na 2018). Ondertussen wordt thuiskweken, in het bijzonder voor medicinaal gebruik, in steeds meer landen toegestaan.

Net als in de Verenigde Staten, in het bijzonder in de jaren voordat de staten Washington en Colorado hun markt legaliseerden, worstelt Europa nu met de vraag hoe verder te gaan met marijuana-hervormingen -en tot op welke hoogte. Volgens gegevens van de Amerikaanse politie is de inbeslagname van marijuana aan de Amerikaans-Mexicaanse grens jaarlijks gedaald gedurende de afgelopen 10 jaar. Legalisering heeft in de VS bereikt wat de strijd tegen drugs op het Amerikaanse halfrond niet kon -het heeft de drugkartels ondermijnd. Er is geen reden om aan te nemen dat dezelfde strategie in Europa niet zou werken.

Er is ook alle reden toe om aan te nemen dat, ondanks de toegenomen scherpte op militaire wetshandhaving in Albanië, de autoriteiten in snel tempo tot dezelfde conclusie komen.