.

Cannabinol (CBN): Wat Is Het En Wat Zijn De Effecten?
Hoewel het minder in de spotlight staat dan THC en CBD, komt CBN (cannabinol) in wiet voor als een cannabinoïde met z’n eigen effecten. Onderzoek naar deze verbinding staat nog in de kinderschoenen en is voorlopig vooral hypothetisch, maar uit eerste bevindingen blijkt wel dat het toekomstige toepassingen zou kunnen hebben. Wat weten we tot nu toe over die zogenaamde ‘slaperige’ cannabinoïde?
Inhoud:
- Hoe en wanneer wordt cbn in de wietplant gevormd?
- Hoe oefent cbn zijn effecten uit?
- Hoe beïnvloedt cbn ons lichaam?
- Wat is het verschil tussen cbn en cbd?
- Bestaan de ontspannende effecten van cbn echt?
- Is cbn legaal?
- Welke cbn-producten zijn vandaag de dag verkrijgbaar?
- Een blik op de toekomst van cbn
CBN, of cannabinol, is veel minder populair dan THC of CBD. Het is bovendien niet eens zo gemakkelijk om het uit de wietplant te extraheren. Toch is de wetenschap van start gegaan met onderzoek naar de mogelijke gunstige effecten van CBN op het menselijk lichaam. Wat weten we tot nu toe over deze "slaapopwekkende" cannabinoïde?
Hoe en Wanneer Wordt CBN in de Wietplant Gevormd?
In tegenstelling tot veel andere cannabinoïden ontstaat cannabinol (CBN) niet uit cannabigerolzuur (CBGA). CBN is eigenlijk een metaboliet van THC: het ontstaat wanneer THC wordt verhit of in aanraking komt met zuurstof. Daarom vind je in verouderde of geoxideerde wiet vaak hogere CBN-waardes. Toch blijft het CBN-gehalte in de plant meestal onder de 1%, zelfs bij gedroogde of oude toppen.
Hoe Oefent CBN Zijn Effecten Uit?
De meeste cannabinoïden werken door zich chemisch te hechten aan cannabinoïde-receptoren in ons endocannabinoïdesysteem, een zenuwboodschapper-netwerk dat allerlei lichaamsfuncties reguleert zoals stemming, immuunreacties, slaap, eetlust, pijngevoel en meer.
Er zijn twee hoofdreceptoren: CB1 en CB2, maar veel cannabinoïden beïnvloeden ook andere receptoren. Ze kunnen zowel als “agonist” werken (activeren) als “antagonist” (remmen), wat hun werking verklaart.
CBN bindt zich net als THC beter aan CB2 dan CB1, maar minder sterk dan THC. Laboratoriumtests laten zien dat CBN een agonist is op CB1-receptoren, zij het veel minder krachtig dan THC. Ook is CBN een agonist op de TRPV2-receptor, wat mogelijk bijdraagt aan pijnverlichting. En voorlopige studies suggereren dat CBN enzymen beïnvloedt die betrokken zijn bij de aanmaak en afbraak van neurotransmitters.
Hoe Beïnvloedt CBN Ons Lichaam?
We staan hier nog aan het begin: alle CBN-studies zijn voorlopig experimenteel. Er zijn nog geen grootschalige klinische gegevens, en ervaringen van mensen zijn zeer beperkt. Vergelijken we dit met kennis over THC en CBD, dan is er gewoonweg veel minder bekend over CBN. Toch duikt er wel wat veelbelovends op.
In 1984 liet een onderzoek bij katten zien dat zowel CBN als CBG de oogdruk verlaagden, terwijl nieuwere labs andere werkingsgebieden tonen[1]. In een labomgeving remde CBN de overgroei van huidcellen door hyperproliferatie van menselijke keratinocyten te remmen — en net als CBD en andere cannabinoïden lijkt CBN een ontstekingsremmende werking te hebben op de huid via TRPV2-receptoren[2].
Recent onderzoek ondersteunt ook het idee dat alle vijf belangrijke cannabinoïden, inclusief CBN, actief zijn tegen bepaalde antibiotica-resistente Staphylococcus-stammen van klinisch belang[3]. Dit effect lijkt veroorzaakt te worden door specifieke biochemische mechanismen, die nog niet volledig zijn begrepen.
Studies waarin THC, CBD en CBN aan ratten werden toegediend, tonen aan dat modulatie van CB1-receptoren door CBN mogelijk de eetlust en voedselinname verhoogt[4]. CBN zou ook als alternatief voor THC kunnen dienen bij het verbeteren van symptomen en het uitstellen van neurodegeneratieve aandoeningen[5]. Daarnaast is CBN onderzocht op anticonvulsieve[6] eigenschappen, al is dit effect minder sterk dan bij THC en CBD.


Wat Is het Verschil tussen CBN en CBD?
Hoewel cannabidiol (CBD) en cannabinol (CBN) qua naam op elkaar lijken, zijn het twee verschillende moleculen met aparte ontstaansroutes. De cannabinoïde biosynthese begint vermoedelijk met geranylpyrofosfaat (GPP). Dit bindt met olivetolzuur om CBGA te vormen, of met divarinolzuur om CBGVA te vormen. Deze voorlopers worden door enzymen omgezet in cannabinoïde-zuren zoals THCA en CBDA. Door decarboxylering — verhitten van plantmateriaal — verandert THCA in THC, en CBDA in CBD.
CBN ontstaat in tegenstelling tot deze route door niet-enzymatische oxidatie van THC. Het is dus een natuurlijke afbraak van de meest geliefde cannabinoïde.
Behalve de chemische verschillen, verschillen ze ook in perceptie. CBD heeft veel positieve aandacht gekregen, terwijl CBN nog relatief onbekend is. CBD is ook breed beschikbaar — CBN is zelden in significante hoeveelheden aanwezig in wellnessproducten. Er is solide onderzoek beschikbaar over CBD, dat geldt niet voor CBN. Kortom: CBD is beter onderzocht, makkelijker verkrijgbaar, goedkoper en heeft een breder toepassingsgebied.
Toch zijn ze niet fundamenteel anders: geen van beiden heeft een sterke affiniteit voor CB1 of CB2, en geen van beiden veroorzaakt euforie of andere bedwelmende effecten. Beide kunnen de 'high' van THC licht beïnvloeden.
Cannabisproducten met zeer hoge percentages CBD of CBN kunnen soortgelijke bijwerkingen hebben, zoals slaperigheid of duizeligheid. Maar daarvoor zijn doses nodig die boven normaal medisch gebruik uitgaan, wat ze vanuit efficiëntie onpraktisch maakt. Hoewel beide zijn onderzocht als mogelijke behandelingen voor aanvallen, ontsteking, pijn en andere aandoeningen, heeft alleen CBD duidelijke voordelen aangetoond in specifieke gevallen zoals bepaalde vormen van epilepsie. Het onderzoek naar CBN is veelbelovend, maar nog pril.
Bestaan de Ontspannende Effecten van CBN echt?
CBN wordt soms de ‘slaperige cannabinoïde’ genoemd, maar de wetenschap ondersteunt dit niet volledig. CBN zou volgens anekdotes een kalmerend effect geven, vooral in combinatie met THC in indica-soorten, die traditioneel als rustgevender worden gezien dan sativa’s vanwege hun specifieke cannabinoïde- en terpeenprofielen. Maar al in de jaren zeventig toonde een kleinschalige studie[7] bij mensen aan dat de combinatie van CBN en THC meer duizeligheid en slaperigheid veroorzaakte dan THC alleen, terwijl CBN op zichzelf niet voor slaap of een high zorgde.
Onderzoekers concludeerden dat de veronderstelde narcotische werking van CBN waarschijnlijk komt door sedatieve terpenen zoals myrceen en linalool. Waarschijnlijk draagt CBN in sommige gevallen bij aan sedatie via het entourage-effect, waarbij andere cannabinoïden en terpenen het effect versterken.


Is CBN Legaal?
CBN staat niet op de lijst van de Verenigde Naties als gereguleerde stof. Toch zijn de lokale wetten rondom cannabisproducten complex en vaak tegenstrijdig — zeker omdat CBN wordt afgeleid van THC, een gereguleerde stof in veel regio’s. Maar CBN kan ook worden geëxtraheerd uit hennep, wat in de meeste landen legaal is, en zo een toegestane weg bieden om CBN te verkrijgen.
Gebruikers zitten daarom vaak in een grijs gebied. Het is dus altijd verstandig om de lokale wetgeving te checken voordat je producten met CBN koopt of bezit, of het nu een geïsoleerde cannabinoïde is of onderdeel van een full-spectrumproduct.
Welke CBN-Producten Zijn Vandaag de Dag Verkrijgbaar?
Het isoleren van CBN is een lastige klus. Je moet deze cannabinoïde zorgvuldig isoleren en daarna concentreren in producten met goede biologische beschikbaarheid. Er zijn inmiddels enkele CBN-extracten op de markt, en een paar betrouwbare merken bieden producten met hoge concentraties CBN in verschillende vormen zoals olies, tincturen, eetwaren, topicals en capsules.
De veiligste en meest betrouwbare CBN-producten worden gemaakt door de cannabinoïde te isoleren uit biologische hennep met geavanceerde extractietechnieken — zo voorkom je zelfs de kleinste THC-rest. Wil je zeker zijn over de cannabinoïde-inhoud van een CBN- of full-spectrumproduct, kies dan producten die onafhankelijk zijn getest door een derde partij.
Je kunt ook verschillende cannabinoïde-producten combineren om het entourage-effect te benutten. In dat geval raden experts aan om een dagboek bij te houden van je dagelijkse inname, zodat je de beste mix leert kennen en te hoge doseringen — en mogelijke bijwerkingen — vermijdt.
Een Blik op de Toekomst van CBN
Vanwege het beperkte aantal studies kunnen we nu nog geen claims maken dat CBN specifieke aandoeningen behandelt, ook al is het vroege bewijs veelbelovend. Maar als latere onderzoeken deze eerste bevindingen bevestigen, zou CBN in de toekomst wellicht gebruikt kunnen worden om eetlust te stimuleren, gezonde slaap te bevorderen, het immuunsysteem te versterken, ontstekingen te verminderen, bacteriële infecties te bestrijden en zelfs ziekten te bestrijden[8]. Daarnaast zou de schijnbaar niet-psychotrope aard van CBN het tot een alternatief voor THC kunnen maken in sommige medische toepassingen. Toch lijkt CBN effectiever in combinatie met THC en CBD.
Tot nu toe is een van de meest onderzochte toepassingen van CBN het bevorderen van ontspanning en het verlichten van slapeloosheid. De resultaten zijn bemoedigend, vooral in preklinische modellen, maar meer klinisch onderzoek bij mensen is nodig om de effectiviteit vast te stellen.
- Intraocular pressure, ocular toxicity and neurotoxicity after administration of cannabinol or cannabigerol https://www.sciencedirect.com
- Cannabinoids inhibit human keratinocyte proliferation through a non-CB1/CB2 mechanism and have a potential therapeutic value in the treatment of psoriasis - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Antibacterial cannabinoids from Cannabis sativa: a structure-activity study - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Cannabinol and cannabidiol exert opposing effects on rat feeding patterns - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Cannabinol delays symptom onset in SOD1 (G93A) transgenic mice without affecting survival - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- The anticonvulsant activity of cannabidiol and cannabinol - ScienceDirect https://www.sciencedirect.com
- Effects of delta9-tetrahydrocannabinol and cannabinol in man - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Cannabinol inhibits proliferation and induces cell cycle arrest and apoptosis in glioblastoma, hepatocellular carcinoma and breast cancer cells https://opus.uleth.ca