Is cannabis effectief voor mensen met een beperking?

Waarom zouden mensen met een handicap geen baat hebben bij cannabis? Net als alle andere personen hebben ze ook een endocannabinoïdesysteem. Medicinale wiet heeft sowieso vele kinderen met onbehandelbare epilepsie geholpen, waarbij niets anders werkte. Een voorbeeld daarvan is Charlotte Figi^[1].

Onderzoekers bestuderen nu hoe deze geheel natuurlijke therapie in staat is de kwaliteit van leven te verbeteren van mensen met allerlei soorten beperkingen. Denk aan autisme, het syndroom van Down en cerebrale parese. Hier zijn een paar bevindingen.

CANNABIS BIJ HET SYNDROOM VAN DOWN

Het syndroom van Down is een aandoening die voorkomt bij 1 op de 700 tot 1000 mensen. Dat lijkt niet veel, maar bijna iedereen kent wel iemand die het heeft. Intellectuele beperkingen als geheugenstoornissen en leerproblemen zijn de meest problematische symptomen van Down. Is cannabis in staat te helpen? Volgens wetenschappers wel.

De theorie is dat mensen met het syndroom van Down teveel CB1-receptoren in de hippocampus hebben. Bovendien zijn deze overactief. Dat schaadt weer de verbindende neuronen, wat leidt tot cognitieve stoornissen. Om deze theorie te controleren, hebben wetenschappers het geheugen van muizen met de muizenvariant van het Downsyndroom getest^[2], voor en na verlaging van hun CB1-activiteit. Hun geheugen vertoonde na de behandeling een aanzienlijke verbetering.

Uit post mortem onderzoek blijkt dat hersenen gedoneerd door mensen met het syndroom van Down dezelfde plaques hebben als in het geval van de ziekte van Alzheimer. De gedachte is dat deze plaques verband houden met overmatige CB2-receptoren en vetzuuramidehydrolase (FAAH).

Omdat hoge niveaus van FAAH mogelijk wijzen op een chronisch tekort in het endocannabinoïdesysteem, zouden lage doses cannabis mogelijk helpen. Dit door de CB1- en CB2-receptoren bezig te houden, neuronen te beschermen, hersenplaques af te breken en overtollige waarden van FAAH te verlagen. Er is echter meer onderzoek nodig, vooral met mensen.

CANNABIS BIJ AUTISME

Autisme komt vaker voor dan het syndroom van Down en treft ongeveer 1 op de 100 kinderen. Hoewel de meeste autistische mensen zeer intelligent zijn, worden ze gehinderd door hun onvermogen om zich met anderen te verbinden of sociale normen te begrijpen. Daardoor ervaren zowel kinderen als volwassenen met autisme soms een mate van vijandigheid en angst. Het is net alleen lastig om mee te leven, maar schrikt ook andere mensen af. Dat bevordert een eindeloze cirkel van sociale isolatie.

Om het nog ingewikkelder te maken, is autisme een spectrumstoornis. Dit betekent dat de symptomen en behandelingen sterk variëren. Wat voor de een werkt, hoeft voor een ander niet te werken. Sommige experts denken dat autisme wellicht voortkomt uit een genetische mutatie. Deze zou chronisch lage gehaltes van natuurlijke endocannabinoïden in de hersenen veroorzaken. Tevens is er sprake van een verstoring van de normale interactie van het brein met deze chemicaliën.

Omdat THC en CBD uit cannabis een vergelijkbare structuur hebben als de cannabinoïden die het lichaam van nature aanmaakt, helpt mogelijk toediening hiervan. Sterker nog, het Autism Research Institute heeft in een gecontroleerde setting al beperkte, veilige doses van de plant getest met mensen met autisme. Bij veel, maar niet alle deelnemers, was sprake van een significante verlaging van angst, vijandigheid en zelfdestructief gedrag.

Volgens minstens een verhaal kwam deze verbetering niet simpelweg doordat de mensen high en ontspannen raakten. Zo zocht in 2008 de vader van een autistisch kind in Californië de publiciteit met iets opmerkelijks. Hij behandelde de woedeaanvallen en stemmingwisselingen van zijn zoon met rauwe cannabis nadat talloze farmaceutica geen soelaas boden.

Hij gaf zijn zoon tweemaal per dag geconcentreerde THCA uit geperste, niet-gedecarboxyleerde wiet. Van deze vorm van THC word je niet high. De resultaten waren overweldigend positief. De jongen werd kalmer en vrolijker. Hij zocht ook fysieke affectie, terwijl hij voorheen vaak agressief en driftig was.

CANNABIS BIJ SPIERDYSTROFIE

Spierdystrofie is vooral bekend door wijlen komediant en acteur Jerry Lewis. Ongeveer 1 op de 5000 mensen lijdt eraan. Het komt voornamelijk voor onder jongetjes, al vanaf 2 jaar oud. Toch krijgen ook volwassenen het soms. Spierdystrofie betreft een progressieve verzwakking van de spieren die gepaard gaat met heftige pijn en onvrijwillige spierspasmen. Net als autisme verschilt ook deze aandoening per persoon en is de oorzaak waarschijnlijk een genetisch defect.

Voor spierdystrofie bestaat geen geneesmiddel. Totdat dit is gevonden, hebben alle behandelopties het doel symptomen te beperken en de progressie van de ziekte tegen te gaan. Cannabis helpt door de CB1- en CB2-receptoren in het menselijke endocannabinoïdesysteem te activeren. Dit vermindert pijn, zoals neuropatische pijn, en verlicht spierspasmen.

CANNABIS BIJ CEREBRALE PARESE

Cerebrale parese is een groep van neurologische aandoeningen die de spiertonus, coördinatie en het vermogen tot bewegen aantast. De symptomen variëren, maar deze slopende ziekte ontwikkelt zich vaak tot een punt waarop mensen niet meer kunnen lopen of voor zichzelf zorgen. Daarnaast ervaren patiënten epileptische aanvallen en chronische pijn. Ongeveer 3 op elke 1000 kinderen heeft cerebrale parese.

Gebleken is dat cannabis mensen met cerebrale parese op diverse manieren helpt. Het vermindert aanvallen, spierspasmen en pijn, maar heeft nog een belangrijk voordeel. Veel mensen met cerebrale parese verliezen hun spraakvermogen naarmate de ziekte vordert. Ze stotteren of hebben andere spraakgebreken die verbale communicatie moeilijk maken.

Tot dusver zijn er geen officiële studies naar cannabis en spraakproblemen verricht. Toch is er anekdotisch bewijs dat demonstreert hoezeer de plant in staat is te helpen. Een voorbeeld is het verhaal van Jacqueline Patterson in de documentaire In Pot We Trust.

CANNABIS BIJ DE ZIEKTE VAN ALZHEIMER

Alzheimer is een akelige ziekte. Je weet nooit wie het zal treffen of wanneer. Hierbij verslechteren de hersenen totdat iemand niet meer dezelfde persoon is. Het is lastig te zeggen wie er het meest onder lijdt; degene die het ontwikkelt of de mensen die moeten aanzien hoe hun geliefde erdoor verslechtert. De ziekte van Alzheimer is niet te genezen en het is de grootste reden dat personen invalide worden bij het ouder worden. Wereldwijd hebben bijna 44 miljoen mensen deze ziekte en naar schatting is een drievoud daarvan niet gediagnosticeerd.

Het onderzoek is nog in gang, maar cannabis helpt, naast het verlichten van symptomen, wellicht ook Alzheimer voorkomen. De ophoping van amyloïde plaques in de hersenen en daaraan gelieerde ontstekingen zouden de grootste bijdragende factoren zijn bij het ontwikkelen van deze ziekte.

Lopend onderzoek test of THC bescherming^[3] biedt tegen de opbouw van deze problematische eiwitten. Maar wetenschappers kijken niet alleen naar deze psychotrope cannabinoïde. Ze testen namelijk ook of CBD zogeheten 'plaque-busting-potentieel'^[4] biedt bij familiale modellen van de ziekte van Alzheimer.

SAMENVATTEND

Cannabis biedt duidelijk medicinale voordelen die we niet langer kunnen betwisten. Er is echter meer onderzoek nodig en mogelijk werkt het niet voor iedere patiënt of elke aandoening. De beperkingen op studies verdwijnen inmiddels langzaamaan. Daardoor mogen we snel ontwikkelingen verwachten op dit terrein van de geneeskunde. Hopelijk leidt dit tot effectievere behandelingen die symptomen wegnemen zonder vervelende bijwerkingen, mochten onderzoekers geen direct geneesmiddel voor een aandoening vinden.

Mocht jij of een geliefde met een beperking willen bekijken of cannabis helpt, doe dat dan alleen als het legaal is. Vraag indien mogelijk advies van een arts die ervaren is met de behandeling van de specifieke aandoening met de plant.

Als je experimenteert zonder professioneel toezicht, begin dan altijd met de kleinst mogelijke dosis totdat je weet hoe cannabis je beïnvloedt. Vaak tolereren beginnende gebruikers CBD beter dan THC. Veel voorstanders van medicinale wiet geloven echter dat producten op basis van de volledige plant de meeste medische voordelen bieden.