Is CBD in staat ibuprofen te vervangen bij pijn en ontstekingen?

Iedereen krijgt in zijn of haar leven te maken met pijn en ontstekingen. Dit zijn natuurlijke reacties van ons lichaam. Het is een poging tot zelfgenezing die vaak succesvol is. Als pijn erger wordt, is het uiteraard vanzelfsprekend hulp buiten het lichaam te zoeken. Niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen of NSAID’s zijn de meest voorkomende pijnstillers en ontstekingsremmers voor niet al te ernstige klachten.

Ibuprofen is een van de meest gebruikte ontstekingsremmende pijnstillers. Het is in 1961 ontdekt en tegenwoordig onder verschillende merknamen verkrijgbaar. Andere gebruikelijke NSAID’s zijn aspirine, diclofenac en ketoprofen. Deze zijn onder andere effectief in het verminderen of wegnemen van pijn, ontstekingen, koorts, hoofdpijn en reumatoïde artritis. Sommige van deze geneesmiddelen hebben echter ernstige potentiële bijwerkingen. Denk aan zweren, brandend maagzuur, hoofdpijn, duizeligheid, lever- of nieraandoeningen, hoge bloeddruk, hartaanvallen en beroertes.

HOE IBUPROFEN WERKT

Wanneer het lichaam letsel oploopt, maakt het stoffen genaamd prostanoïden aan. Hieronder vallen prostaglandinen die betrokken zijn bij ontstekingen en tromboxaan dat betrokken is bij bloedstolling. De cyclo-oxygenase enzymen COX-1 en COX-2 maken deze stoffen aan.

Net als andere ontstekingsremmende en pijnstillende medicijnen, remt ibuprofen de productie van de moleculen die vrijkomen bij de reactie van ons lichaam op letsel of een infectie. Het gaat de productie van prostaglandinen tegen door de activiteit van cyclo-oxygenase te verlagen. Maar ibuprofen is, net zoals aspirine, een niet-selectieve COX-remmer. Dit betekent dat het zowel COX-1 als COX-2 enzymen remt en zo mogelijk meer bijwerkingen veroorzaakt dan andere NSAID’s. Ibuprofen is echter effectief tegen pijn, hoofdpijn, gewrichtsontstekingen of schade, koorts, reumatoïde artritis, jicht, lichte musculoskeletale aandoeningen en reumatische aandoeningen. Veel mensen gebruiken het zonder zich bewust te zijn van de bijwerkingen en risico’s voor hun gezondheid.

NIEUWE BIOCHEMISCHE ROUTES VOOR PIJNBESTRIJDING

Het endocannabinoïdesysteem is voornamelijk actief bij pijnbestrijding middels het centrale zenuwstelsel. Ook in perifere systemen werkt het echter tegen pijnlijke en jeukende symptomen van ontstekingen door dermatitis en allergieën. Door hun werking op het endocannabinoïdesysteem zijn endogene en exogene cannabinoïden in staat pijn te moduleren en de afgifte van pro-inflammatoire moleculen te remmen, net zoals ibuprofen. Bovendien hebben ze synergetische effecten middels andere systemen in het lichaam die pijn reguleren. Denk hierbij aan het endogene opioïde-systeem.

Uit preklinische en klinische studies^[1] is het ontstekingsremmende en pijnbestrijdende potentieel van cannabinoïden naar voren gekomen. Dit suggereert dat derivaten van cannabis nuttig zijn voor aandoeningen gerelateerd aan acute of chronische pijn — zelfs kwalen die vaak ongevoelig zijn voor conventionele behandelingen. Zo stelt een studie^[2] dat CBD de ontstekingsreactie kan verminderen, door het verlagen van de productie van pro-inflammatoire cytokinen door het immuunsysteem. Een andere onderzoekspaper^[3] beweert dat het stofje mogelijk ook bepaalde receptoren remt die verantwoordelijk zijn voor de pijnperceptie.

Diverse klinische proeven wijzen op de veiligheid en potentiële werkzaamheid van THC en CBD voor mensen met centrale en perifere neuropathische pijn^[4], reumatoïde artritis en kankerpijn. Het  Wereldantidopingagentschap (WADA) heeft cannabidiol zelfs recent verwijderd^[5] van de lijst met verboden middelen. Veel professionele sporters kunnen daardoor, net als vele anderen, voor en na wedstrijden of trainingen CBD gebruiken.

Wetenschappelijk onderzoek naar cannabinoïden voor pijn leidde ertoe dat duizenden mensen na zijn gaan denken over hun pijnbestrijders. In tegenstelling tot veel voorgeschreven middelen tolereren we de bijwerkingen van THC vaak goed en zijn de neveneffecten van CBD minimaal, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)^[6]. In een evaluatie uit 2018 van het laatstgenoemde stofje stelt de WHO dat “CBD over het algemeen goed getolereerd wordt, met een goed veiligheidsprofiel. Negatieve bijwerkingen kunnen het gevolg zijn van een geneesmiddeleninteractie tussen cannabidiol en andere medicatie”.

CBD EN PIJN

Vandaag de dag vind je talloze CBD-producten op de markt. Naast CBD-oliën bestaan er capsules, sublinguale tincturen, edibles, topische crèmes, vloeistoffen om te vapen en uiteraard CBD-rijke cannabis. Roken, verdampen, oraal gebruik en sublinguale toediening bieden allemaal een verschillende mate van biobeschikbaarheid. Sommige mensen combineren daarom meerdere toedieningsvormen: dagelijks enkele orale doseringen, damp inhaleren wanneer nodig en een topische crème voor aangetaste huidplekken.

De WHO stelt ook dat er “Tot op heden geen bewijs is voor recreatief gebruik van CBD of volksgezondheidsproblemen geassocieerd met het consumeren van pure cannabidiol” en voegt daaraan toe dat “CBD bij mensen geen effecten heeft die wijzen op misbruik- of een verslavingspotentieel”.

De meeste gebruikers beginnen echter met lage doses. Ze bouwen deze langzaam op gedurende dagen of weken, tot de benodigde dosis. Het belangrijkste waar je op moet letten bij het gebruik van CBD, is dat het kan beïnvloeden hoe je lichaam andere medicijnen omzet. Mogelijk kan de stof zo de werkzaamheid ervan aantasten of vertragen. Gebruik je momenteel medicijnen en wil je beginnen met CBD? Raadpleeg dan eerst je huisarts.

Sommige cannabisgebruikers vinden dat vooral cannabis strains of derivaten die rijk zijn aan THC werken tegen pijnlijke symptomen. Anderen verkiezen echter juist producten met weinig tot geen THC of een balans tussen THC en CBD. Cannabis-terpenen vertonen ook eigenschappen die mogelijk aanvullend zijn bij pijnbestrijding^[7]. Om die reden krijgt een fullspectrum extract meestal de voorkeur boven een geïsoleerde cannabinoïde, volgens de theorie van het “entourage-effect”^[8].

Er valt nog ontzettend veel te leren over de interactie tussen CBD en andere geneesmiddelen, onze pijnreceptoren en wat een ideale dosis is. Gelukkig gaat het onderzoek verder en zo neemt ook ons inzicht in de complexiteit van het stofje toe. We zijn misschien niet in staat uitsluitsel te geven over CBD als toekomstig alternatief voor NSAID’s. Wat we echter wel kunnen zeggen, is: volg ons voor toekomstige ontwikkelingen!