By RQS Editorial Team


Ervaren wiettelers en blowers zijn wel bekend met actieve kool. Het materiaal wordt namelijk zowel in de kweekruimte als voor joints gebruikt. Lees verder en ontdek alles wat je over actieve kool moet weten.

Wat is actieve kool?

Actieve kool is niet hetzelfde materiaal als waar houtskool van is gemaakt. Vanwege de manier waarop actieve kool wordt geproduceerd, is het ongelooflijk poreus en daarmee een uitstekende adsorbens. Zo bindt het zich aan moleculen, ionen en atomen om deze uit bepaalde stoffen te halen. Actieve kool wordt soms ook wel 'actieve koolstof' genoemd.

Als fijn, geurloos zwart poeder heeft actieve kool kwaliteiten waarmee het uitstekend gifstoffen kan adsorberen. Het heeft dan ook zowel huishoudelijke, industriële als medische toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan het filteren van verontreinigde stoffen uit water, en geurtjes uit lucht. Vandaar dat het ook zo geschikt voor wiettelers is. Actieve kool heeft mogelijk tevens therapeutische en cosmetische voordelen, hoewel deze niet allemaal wetenschappelijk zijn bewezen.

Hoe wordt actieve kool gemaakt?

Materiaal dat rijk is aan koolstof, zoals hout, turf, kokosnootschillen of zaagsel, wordt tot hoge temperaturen verhit. Deze hitte 'activeert' de koolstof en ontdoet het van eerder geabsorbeerde moleculen en maakt zo bindingsplaatsen vrij. Het materiaal wordt in een tank zonder zuurstof gedaan en tot temperaturen van 600–900°C verhit. De koolstof wordt blootgesteld aan verschillende chemicaliën, waaronder argon en stikstof, en vervolgens weer verhit tot 600 en 1200°C, met blootstelling aan stoom en zuurstof. Door dit proces ontstaat een poriënstructuur en neemt het oppervlak aanzienlijk toe.

Het is ongelooflijk, maar een theelepel actieve kool heeft ongeveer dezelfde oppervlakte als een voetbalveld!

Waarvoor wordt actieve kool gebruikt?

Zoals we al aanstipten, wordt actieve kool in talloze industrieën en voor verschillende doeleinden thuis gebruikt. Hieronder belichten we een aantal veelvoorkomende en opmerkelijke toepassingen.

Behandeling van vergiftiging en overdosis

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft het gebruik van actieve kool bij vergiftiging en overdoses goedgekeurd, waarbij het helpt om gifstoffen en drugs uit het lichaam te halen. Denk hierbij aan NSAID's en andere vrij verkrijgbare ontstekingsremmers, kalmeringsmiddelen en milde stimulanten, zoals methylxanthines. Actieve kool kan zich echter niet binden aan alle gifstoffen en drugs, vooral niet aan corrosieve stoffen.

Stel dat er 1–4 uur voor een diagnose een overdosis of vergiftiging heeft plaatsgevonden. In dat geval kan een drankje met actieve kool en water aan de patiënt worden gegeven. Mengsels van actieve kool kunnen ook via een voedingssonde in de mond of neus worden toegediend. Doordat het zich bindt aan de gifstoffen, voorkomt de actieve kool dat deze door het lichaam worden opgenomen. Aangezien je maag actieve kool niet kan opnemen, verlaten de gifstoffen je lijf vervolgens via de ontlasting.

Andere gezondheidsproblemen

Vanwege de effectieve eigenschappen wat betreft het afvoeren van gifstoffen, raden sommigen actieve kool ook als behandeling van andere aandoeningen aan. Veel vrij verkrijgbare producten met actieve kool zijn gebaseerd op de intrinsieke chemische kwaliteiten van het materiaal, maar er is alleen bewijs dat het bij het volgende kan helpen:

Gezondheid van de nieren Darmgassen
Diarree Het bleken van tanden
Huidverzorging Lekker ruiken
Huidinfecties

Het filteren van lucht en water

Actieve kool verwijdert ongewenste organische chemische stoffen uit vloeistof en damp door ze aan te trekken en vast te houden. De stofjes die het meest worden verwijderd met actieve koolfiltratie, zijn VOS (vluchtige organische stoffen), zoals benzeen, tolueen, xyleen, oliën en bepaalde gechloreerde verbindingen. Het is daarbij een voordelige manier om grote hoeveelheden lucht of water van verontreinigingen te ontdoen. De efficiëntie verschilt echter wel, aangezien het vermogen van actieve kool om zich te binden aan gifstoffen door verschillende variabelen beïnvloed wordt, namelijk:

Moleculair gewicht Polariteit
Oplosbaarheid in water Temperatuur van de vloeistofstroom
Concentratie in de stroom

Hoe werken actieve koolfilters?

Laten we er even van uitgaan dat je best wel iets over het binnen telen van wiet weet. Dan ben je vast ook bekend met actieve koolfilters. Koolfilters zijn in de meeste kweekruimtes namelijk onmisbaar. Ze voorkomen dat de karakteristieke geuren ontsnappen en de neus van je nieuwsgierige buurman bereiken. Maar hoe werken ze nu precies?

Wat is adsorptie?

Zoals gezegd, maken actieve koolfilters gebruik van 'ad'-sorptie, dus niet 'ab'-sorptie, om vervuilende stoffen uit lucht en water te halen. Door deze chemische reactie komen verontreinigingen in de poriënstructuur van de actieve kool vast te zitten. Het verschil is dat bij adsorptie de verontreinigingen zich aan de buitenkant van het koolstofsubstraat hechten. Daarentegen worden vervuilende stoffen bij absorptie in de structuur opgenomen.

Of een materiaal absorberend of adsorberend is, kun je zien aan de (mogelijke) verandering in volume. Zo zet een spons zich uit wanneer deze water absorbeert. Bij adsorptie is echter geen sprake van een zichtbare verandering, aangezien de moleculen zich alleen aan het oppervlak hechten.

Hoe werken actieve koolfilters?

Hoe komt actieve kool van pas als je wiet kweekt?

Actieve koolfilters zijn de beste optie voor het verwijderen van geuren in een kweekruimte. Denk aan de terpenen van wiet die anders ongewenste aandacht of ongedierte zouden kunnen trekken. Deze filters zijn bovendien de beste manier om te zorgen dat je planten tijdens hun groei constant verse lucht krijgen.

Er bestaan echter ook kortetermijnoplossingen om geuren te maskeren. Denk bijvoorbeeld aan luchtverfrissers, neutraliserende sprays, gels en poeders. Maar deze dingen halen het aroma niet uit je kweekruimte en verwijderen geen stof of andere deeltjes. Bovendien zijn sprays en gels vaak zo sterk geparfumeerd dat ze de natuurlijke terpenen en smaak van je wiet kunnen aantasten.

In kweektenten worden actieve koolfilters meestal aan een buisventilator of luchtkanaal bevestigd. De lucht die door de tent circuleert, wordt door het filter gezogen. Alle geurmoleculen, sporen, allergenen en andere vervuilende stoffen worden door de actieve kool geadsorbeerd. De gefilterde lucht wordt vervolgens via de uitlaatventilator uit de tent geblazen, zonder duidelijke geur.

Hoe onderhoud je een actieve koolfilter?

Actieve koolfilters zijn er in verschillende maten. Zo vind je er altijd wel eentje die bij je kweekruimte en gewenste mate van filtratie past. Onderhoud je koolfilter door hem een keer per maand schoon te maken. Dat gaat vrij makkelijk. Haal het filter gewoon uit je kweekruimte en schud het opgevangen stof en vuil eruit. Wanneer de poriënstructuur van het koolstofmateriaal vol zit, kan het geen nieuwe moleculen meer opnemen. Koolfilters moeten ongeveer elk jaar tot anderhalf jaar vervangen worden, afhankelijk van hoe intensief je ze gebruikt.

Actieve koolrookfilters

Koolfilters zijn niet alleen geweldig voor het telen van wiet, maar ook een populair accessoire voor sigaretten, joints en spliffs. In dit geval adsorberen ze gifstoffen in de gasfase uit plantaardig materiaal, zoals waterstof, cyanide, ammoniak en crotonaldehyde. Je hoeft daarbij niet bang te zijn dat ze waardevolle cannabinoïden uit de rook tegenhouden. De actieve kool adsorbeert namelijk alleen schadelijke stoffen, die groter zijn dan THC en andere cannabinoïden.

Actieve koolfilters voor sigaretten lijken op gewone filters, maar bevatten kleine stukjes actieve kool. Hoewel uit onderzoek geen bewijs naar voren is gekomen dat ze het risico op ernstige luchtwegaandoeningen verlagen, helpen ze de schadelijke effecten van het roken mogelijk wel te beperken doordat ze een deel van de teer tegenhouden. Ook zouden ze de smaak van sigaretten[1] en joints verbeteren, waardoor het rookgenot toeneemt.

Hoe onderhoud je een actieve koolfilter?

Actieve kool: voor wiettelers én blowers

Naast dat het onaangenaam is voor je zintuigen, kunnen de geuren van je wietkweek ten koste gaan van de leefbaarheid van je woning. In het beste geval zijn de geurtjes onprettig, maar in het slechtste scenario gevaarlijk voor je gezondheid. Houd met een actieve koolfilter je kweekruimte vrij van verontreinigingen en voorkom zo dat er verdachte geuren ontsnappen.

En wanneer je bezorgd bent over de gevolgen van het roken voor je luchtwegen, of niet zeker weet wat er is gebruikt voor de teelt van je wiet, dan is het misschien ook geen slecht idee om actieve koolfilters voor je joints te gebruiken.

External Resources:
  1. Effect of Charcoal in Cigarette Filters on Free Radicals in Mainstream Smoke https://pubs.acs.org
Disclaimer:
Deze content is alleen bedoeld voor educatieve doeleinden. De verstrekte informatie is afkomstig uit onderzoek dat is verzameld vanuit externe bronnen.

Ben je 18 Jaar of ouder?

De inhoud van RoyalQueenSeeds.nl is alleen geschikt voor volwassenen met de wettelijk geldende volwassen leeftijd.

Wees er zeker van dat je de wet kent van het land waar je woont.

Door op ENTER te klikken, bevestig
je dat je
18 jaar of ouder bent.