Inbegrepen GRATIS producten
Een tekort aan kalium bij wiet: tekenen en oplossingen
Samen met stikstof en fosfor maakt kalium het trio van macronutriënten voor wietplanten compleet. Dit mineraal houdt planten stevig, helpt bij het transport van water en voedingsstoffen en activeert onmisbare enzymen. Een gebrek aan kalium is snel zichtbaar in je planten. Ontdek hier hoe je een tekort aan kalium voorkomt en behandelt.
Zie meer
Zie meer
Zie meer
Inhoud:
- Wat is de rol van kalium voor de groei van wiet?
- Wiet en een tekort aan kalium: tekenen en symptomen
- De oorzaken van een tekort aan kalium bij het telen van wiet
- Hoe verhelp je een tekort aan kalium in wiet?
- Hoe voorkom je een tekort aan kalium bij het telen van wiet?
- Kalium: onmisbaar van zaailing tot bloei
Kalium speelt een belangrijke rol voor de gezondheid van je wietplanten. Dit mineraal activeert belangrijke enzymen, ondersteunt de structuur van je planten en helpt bij het transport van water en voeding. Wanneer de hoeveelheid kalium afneemt, of als factoren in de bodem de opname ervan verhinderen, komt dat de gezondheid van je planten niet ten goede.
Ontdek hier meer over de rol van kalium in wietplanten, wat er gebeurt als ze niet genoeg krijgen en hoe je een gebrek kunt voorkomen en behandelen.
Wat is de rol van kalium voor de groei van wiet?
Net als wij hebben onze geliefde planten ook genoeg kalium nodig. Mensen hebben dit niet alleen nodig om goed te functioneren, maar we kunnen zonder niet overleven. Kalium (weergegeven door het elementaire symbool K) houdt ons in leven door de bloeddruk te normaliseren en de hoeveelheid vocht in onze cellen te regelen. In je geliefde wietplanten speelt dit mineraal een even belangrijke rol: het regelt talloze plantenfuncties[1], waaronder celgroei, de beweging van water, het transport van voedingsstoffen en stressreacties.
Kalium, een belangrijke macronutriënt voor wiet
Als je wel eens een dieet gevolgd hebt of erg actief in de sportschool bent, heb je vast een goed beeld van welke macro- en micronutriënten mensen nodig hebben om goed te functioneren. Eiwitten, koolhydraten en vetten vormen de macronutriënten die we nodig hebben voor energie en structuur, terwijl micronutriënten zoals zink en ijzer belangrijke cellulaire functies uitvoeren. Op dezelfde manier hebben wietplanten hun eigen specifieke behoefte aan macronutriënten en micronutriënten om zich goed te ontwikkelen.
Kalium hoort thuis in de categorie macronutriënten, samen met stikstof en fosfor. Planten hebben grote hoeveelheden van deze stoffen nodig om goed te groeien. Als ze er onvoldoende van krijgen, zullen ze snel tekenen van een gebrek vertonen. Dit zie je terug in hun formaat, productiviteit en algehele gezondheid.
De functie van kalium in wietplanten
Je weet nu dat kalium een macronutriënt is en daarmee komt het vast niet als verrassing dat de stof een belangrijke rol speelt in de fysiologie van de plant. Dit ene element stelt planten in staat om te ademen, te groeien en om fotosynthese uit te voeren. Ontdek hieronder de belangrijkste functies van kalium in wietplanten:
- Reguleert het openen van de huidmondjes
- Je kunt het met het blote oog niet zien, maar wietbladeren zijn bedekt met talloze kleine openingen. Deze noemen we huidmondjes of stomata. Beschermende cellen hebben de taak om de huidmondjes te openen en te sluiten, afhankelijk van de behoeftes van de plant en bepaalde omgevingsvariabelen. Kaliumionen zijn verantwoordelijk voor het uitzetten van de beschermende cellen en regelen zo hun vermogen om te openen en te sluiten. Op deze manier zorgt kalium ervoor dat planten hun stevigheid behouden en gassen kunnen uitwisselen.
- Activeert ATP enzymen
- Panten vereisen voldoende kalium om enzymen te activeren die betrokken zijn bij belangrijke chemische reacties, waaronder de synthese van adenosinetrifosfaat (ATP). ATP is de cellulaire energie-eenheid en onderschrijft veel belangrijke cellulaire processen. Kalium verzekert een constante aanvoer van ATP en hierdoor kunnen planten voeding opnemen, secundaire metabolieten aanmaken en ademhalen.
- Osmoregulatie
- Planten hebben een optimale osmotische druk nodig om structureel stevig te blijven. Hierdoor kunnen ze omhoog groeien naar het licht, rechtop blijven staan bij slecht weer en het gewicht van grote harsachtige toppen van wiet dragen tijdens de bloei. Kalium is de spil van de osmoregulatie. Het reguleert namelijk de beweging van water door alle celmembranen. Dit voorkomt verwelking en behoudt de structurele integriteit van de plant.
- Aanmaak van eiwitten en zetmeel
- Kalium stimuleert enzymen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van zowel eiwitten als zetmeel. Eiwitten zijn belangrijke elementen van plantencellen, waaronder enzymen. Ze helpen bij de uitvoering van een **groot aantal processen, waaronder biosynthese, fotosynthese en transport. Zetmeel is daarentegen een grote en complexe koolhydraatmolecule die als **reservoir voor celenergie dient.
Wiet en een tekort aan kalium: tekenen en symptomen
Het is nu vast wel duidelijk dat planten sterk op kalium vertrouwen. Het is zelfs zo dat een grote en constante voorraad van dit mineraal noodzakelijk is. Helaas krijgen planten om verschillende redenen niet altijd voldoende kalium binnen. Hierdoor ontstaat een tekort. De planten kunnen dan de volgende tekenen ontwikkelen:
Gele bladeren
Gele bladeren zijn een van de eerste tekenen van een kaliumtekort bij wiet. Meestal treft een tekort eerst de bladeren aan de onderkant van de plant. Deze vergeling staat bekend als chlorose. Het fenomeen ontstaat omdat planten de kalium uit de oudere bladeren halen om het naar hoger gelegen bladeren te vervoeren in een poging voorrang te geven aan nieuwe groei.
Bruine bladpunten
Als je planten niet voldoende kalium krijgen, kunnen de bladpunten ook bruin verkleuren. Het mineraal is het belangrijkste kation[2] in zowel het floëem als het xyleem. Dit zijn de voornaamste vasculaire netwerken die water en voedingsstoffen door het plantenweefsel pompen. Een tekort aan kalium verstoort de functie van deze essentiële systemen, wat op zijn beurt de distributie van water en voedingsstoffen door de plant verstoort. De bladpunten zijn het verst verwijderd van het xyleem en het floëem van de hoofdsteel en zijn daarom het eerste afgesneden van belangrijke voorraden.
Vertraagde groei
De twee bovenstaande problemen hebben een directe impact op de groei van je planten. Vergelende bladeren kunnen geen fotosynthese uitvoeren, waardoor de plant minder energie produceert. Hetzelfde geldt voor bladeren met beschadigde bladpunten. De algehele afname in het transport van water en voeding draagt ook bij aan een gebrek aan groeikracht. Tot slot neemt de aanmaak van eiwitten en zetmeel af, waardoor de groei op cellulair niveau vertraagt.
Zwakke stelen
Een gebrek aan kalium in wiet eist ook zijn tol van belangrijke plantendelen die de structuur behouden, namelijk de hoofdstengel, takken en bladstelen. Kalium draagt bij aan de stevigheid van planten omdat het de celwanden versterkt en de cellulaire vloeistofdynamica reguleert. Zonder turgescentie krijgen planten zwakke, verwelkende stelen die hun structurele vermogens verliezen. In het beste geval verstoort dit het vasculaire transport; in het slechtste geval kunnen stelen en takken volledig afbreken.
Matige ontwikkeling van de toppen
Als je al ervaring hebt met het telen van wiet, weet je dat planten vooral in de bloei veel kalium en fosfor nodig hebben. Het mineraal is onmisbaar voor de vorming van toppen. Als planten niet genoeg krijgen, zie je dat terug in de toppen: ze zijn kleiner, minder compact en ontwikkelen minder hars.
De oorzaken van een tekort aan kalium bij het telen van wiet
Heb je een gebrek aan kalium bij je wietplanten vastgesteld? Dan moet je proberen de oorzaak van het probleem te achterhalen. Zonder deze kennis tast je in het duister en verspil je kostbare tijd. Hieronder bespreken we de belangrijkste oorzaken van een gebrek aan kalium:
- Suboptimale kationenuitwisselingscapaciteit (CEC): bepaalde deeltjes van de bodem houden kalium vast en voorkomen dat het mineraal weglekt. Zowel klei als organisch materiaal hebben een netto negatieve lading. Kalium is een positief ion (meer specifiek een kation) en kan zich aan deze deeltjes in de bodem binden. Als je aarde voldoende klei en organisch materiaal bevat, verbetert de CEC in de bodem. Een gebrek aan een van beide betekent echter dat kalium zich nergens aan kan binden. Dit betekent dat het uit de aarde spoelt tijdens het water geven, waardoor planten hongerig achterblijven.
- Slecht voedingsschema: de meeste biologische en synthetische meststoffen bevatten veel kalium. Maar als je deze voeding niet correct toedient, ontvangen planten niet voldoende om de noodzakelijke fysiologische functies uit te voeren die de tekenen van een gebrek op afstand houden.
- Gebrek aan bodemorganismen die kalium oplossen: kalium komt in verschillende vormen in de bodem voor. Planten hebben onmiddellijk toegang tot de ionische vorm van het mineraal dat zich aan bodemdeeltjes en organisch materiaal hecht. Sommige microben zetten beschikbare vormen van kalium om in vormen die voor planten niet beschikbaar zijn. Gelukkig zijn er ook soorten bacteriën die kalium oplossen. Deze soorten scheiden organische zuren af en maken gebonden kalium vrij. Maar als je medium niet zoveel gunstige microben bevat, blijft de kalium opgesloten, waardoor je planten het niet kunnen bereiken.
- Onjuiste pH: de pH van aarde verwijst naar de zuurgraad of alkaliteit van het groeimedium. Over het algemeen geven wietplanten de voorkeur aan een licht zure pH van rond de 6,0. Bij deze pH hebben planten geen problemen met het opnemen van kalium. Maar de beschikbaarheid van kalium neemt af naarmate de zuurgraad stijgt. Bij een pH-waarde van 5,0 is er bijvoorbeeld 50% minder kalium beschikbaar[3], wat tot een ernstig gebrek leidt.
- Compacte bodem: de algehele structuur van de bodem bepaalt hoe goed of hoe slecht planten voedingsstoffen kunnen opnemen. Een open, luchtige en vochtige bodem bevordert gezonde wortels die goed kunnen groeien en de ionen makkelijker opnemen. Een samengeperste bodem heeft minder zuurstof, ruimte en drainage. Dit heeft een directe impact op de gezondheid, grootte en functie van de wortels, die hierdoor onvoldoende kalium en andere ionen kunnen opnemen.
- Droogtestress: water is onmisbaar voor belangrijke fysiologische functies in planten. Droogte ontstaat vaak door hittegolven (buiten) en een slecht waterschema. Een gebrek aan water heeft een directe impact op de opname en het vasthouden van voedingsstoffen. Daarnaast vertrouwen planten op water om kalium door het plantenweefsel te vervoeren.
Hoe verhelp je een tekort aan kalium in wiet?
Je weet nu wat de belangrijkste oorzaken van een kaliumtekort zijn. Daarmee heb je al veel gewonnen! Als je eenmaal de juiste diagnose hebt gesteld, kun je een doeltreffende behandeling bedenken. Hieronder leer je hoe je een tekort aan kalium snel kunt aanpakken. Daarna bespreken we hoe je voorkomt dat het in de toekomst weer in je tuin of kweekruimte opduikt.
Doorweek de wortels met ionische voedingsstoffen
Over het algemeen moet je ionische voedingszouten vermijden. Op de lange termijn beschadigen ze namelijk het delicate evenwicht van het leven in de bodem. Maar ze doen wonderen om een gebrek aan kalium in je wietplanten aan te pakken. Koop een fles meststoffen met veel kalium en gebruik deze volgens de instructies op de verpakking totdat de symptomen verdwijnen.
Geef bladvoeding met veel kalium
Weet je nog dat we eerder de huidmondjes bespraken? Nou, toevallig dienen deze kleine openingen als een van de snelste manieren om voedingsstoffen in planten te krijgen. Gebruik een synthetische bladvoeding met veel kalium om de tekenen van een tekort snel aan te pakken. Je kunt ook voor biologische opties kiezen, zoals gefermenteerd vruchtensap. Dit bevat flinke hoeveelheden kalium, maar ook gunstige bacteriën die de fyllosfeer ten goede komen.
Pas de pH van de bodem aan
Als je een kaliumtekort bij je wiet hebt vastgesteld, is de kans groot dat de pH van je bodem iets te zuur is. Spoel de aarde eerst met enkele liters water en laat dit weglopen. Nu kun je een product gebruiken om de pH aan te passen. Richt je op een pH-waarde van ongeveer 6,0.
Hoe voorkom je een tekort aan kalium bij het telen van wiet?
Nadat je je planten met de bovenstaande strategieën van de ondergang hebt gered, kun je jezelf in de toekomst een hoop werk en kopzorgen besparen door wat preventieve maatregelen te treffen. Ontdek hieronder hoe je een gebrek aan kalium voorkomt.
Verbeter het bodemleven
Een gezonde bodembiologie heeft alles te maken met diversiteit. Als je zo veel mogelijk microben in je aarde hebt, creëer je een evenwichtige community en optimale cycli tussen roofdieren en prooien. Een gebrek aan diversiteit heeft natuurlijk een negatieve impact op deze natuurlijke cyclus, waar pathogene en schadelijke organismen goed misbruik van maken.
Als je bodembedekkers, mulch en compostthee gebruikt, kun je daar microben in de bodem mee voeden. Hierdoor ontstaat een gezonde habitat en voedingsbodem voor talloze soorten. Sommige van deze organismen veranderen oplosbare kalium in een onoplosbare vorm, maar in een bloeiende gemeenschap leven ook nuttige microben[4], waaronder bacteriën, schimmels en actinomyceten. Deze maken de kalium vrij zodat je wietplanten het kunnen opnemen.
Neem je voedingsschema onder de loep
Het is ongelooflijk belangrijk dat je je planten op de juiste manier voldoende voeding geeft, of je nu biologische voeding of synthetische meststoffen toedient. Het voordeel van kant-en-klare producten is dat de NPK-waarde op de verpakking staat. Daarnaast vind je er gedetailleerde instructies en schema's waardoor je ze gemakkelijk kunt gebruiken. Maak je zelf voeding en zie je tekenen van een gebrek? Schakel dan (tijdelijk) over op een commerciële formule totdat je het beste voedingsschema voor je eigen producten hebt gevonden.
Meet de pH van je aarde
Maak het meten van de pH een gewoonte. Als je wiet kweekt, let je tenslotte ook op of je aarde droog is. Daarnaast houd je een oogje op het verschijnen van ongedierte en ziektes en geef je je planten regelmatig voeding. Op dezelfde manier moet het meten van de pH tot je vaste routine behoren; probeer het elke twee weken te doen. Zo kun je schommelingen in de pH vroegtijdig opmerken en actie ondernemen voordat het probleem verergert. Gebruik een eenvoudige pH meter om je aarde te meten en het optimale bereik voor je planten te verzekeren.
Maak zelf compost
Zelfgemaakte compost werkt als een verrassend goede buffer tegen een gebrek aan kalium in je wiet. Daar zijn twee redenen voor: allereerst is correct gemaakte compost altijd vruchtbaarder dan elk product dat je in een tuincentrum kunt kopen. Ten tweede bevat het veel meer leven, waaronder soorten microben die helpen om het aanwezige kalium te recyclen. Bovendien kun je veel geld besparen als je je afval composteert en niet weggooit.
Kies voor no-till farming om compacte aarde te voorkomen
Bepaalde tuinbouwpraktijken helpen om de gezondheid, structuur en samenstelling van de bodem te behouden. Door je grond niet te bewerken, een techniek die 'no-till farming' wordt genoemd, zal de aarde na verloop van tijd verbeteren. Het resultaat is een luchtiger kweekmedium dat bestaat uit stabiele aggregaten. Ook is de aarde beter in staat om water vast te houden, terwijl het overtollige water kan weglopen. 'No-till' of 'no-dig' farming vermindert de compactheid van de bodem, waardoor gezonde en functionele wortels alle beschikbare kalium kunnen opnemen.
Geef regelmatig water om droogtestress te voorkomen
Water helpt bij de opname en het transport van kalium en gelukkig zijn er talloze manieren om je aarde vochtig te houden. Als je maar enkele planten teelt, kun je met de hand water geven. Maar als je een grotere wietkweek hebt, kun je een druppelirrigatiesysteem overwegen om de wortels van je planten voortdurend van vocht te voorzien. Naast dat het abiotische stress vermindert en microben in leven houdt, levert het ook een constante stroom essentiële voedingsstoffen aan je planten.
Kalium: onmisbaar van zaailing tot bloei
Dat was een hele kluif, maar je hebt je kennis over het telen van wiet wel naar een heel nieuw niveau getild! Je weet nu welke belangrijke rol kalium speelt in de fysiologie van planten en wat er gebeurt als planten er niet genoeg van ontvangen. Je weet de oorzaken van een kaliumtekort bij wiet zijn, maar ook hoe je het probleem snel verhelpt. Het belangrijkste is dat je nu ook de kennis in huis hebt om een dergelijk probleem in de toekomst te voorkomen. Geniet van een zorgeloze teelt!
External Resources:
- Potassium Control of Plant Functions: Ecological and Agricultural Implications - PMC https://www.ncbi.nlm.nih.gov
- Potassium Application Boosts Photosynthesis and Sorbitol Biosynthesis and Accelerates Cold Acclimation of Common Plantain (Plantago major L.) - PMC https://www.ncbi.nlm.nih.gov
- Soil texture and pH effects on potash and phosphorus availability - Potash Development Association (PDA) https://www.pda.org.uk
- The use of soil microbial potassium solubilizers in potassium nutrient availability in soil and its dynamics | Annals of Microbiology | Full Text https://annalsmicrobiology.biomedcentral.com
Disclaimer:
Deze content is alleen bedoeld voor educatieve doeleinden. De verstrekte informatie is afkomstig uit onderzoek dat is verzameld vanuit externe bronnen.