Hoe bescherm je je wietplanten buiten tegen ongedierte?

Ben je het zat om je wietplanten te zien krioelen van de bladluizen of de webben van spint aan te treffen? Vraag je je af hoe je insecten weert van wiet die je buiten kweekt? Dan ben je hier op de juiste plek! Wat volgt is een masterclass in ongediertebestrijding, met zowel preventieve maatregelen als effectieve behandelingen. Laten we beginnen!

Buitenwiet: kweken in bezet gebied

Het kweken van wiet in de buitenlucht komt met veel voordelen. Als je blootsvoets op de aarde loopt, stel je je lichaam bloot aan gunstige negatieve elektronen^[1] en maak je contact met nuttige microben in de aarde die de productie van serotonine stimuleren^[2]. Daarnaast breng je flink wat tijd door in de zon, waardoor je lichaam vitamine D aanmaakt. Bovendien ben je omringd door kleurrijke en aromatische planten. Dit klinkt toch als het paradijs? Het is absoluut een prachtige ervaring, maar het heeft ook enkele nadelen.

Als je binnen wiet kweekt, heb je als kweker de volledige controle. Daarom is het risico op ongedierte veel kleiner. Maar buiten kweek je je planten in bezet gebied. Voordat je tuin gerealiseerd is, behoort de plek toe aan een heleboel insecten en andere wezentjes. En inderdaad, veel van deze beestjes blijven rondhangen, ook lang nadat je je tuin hebt aangelegd. Sommige insecten zijn absoluut gunstig, maar andere hebben een voorliefde voor wietplanten.

De kweek van wiet: ken je vijand

Sun Tzu, de legendarische militaire strateeg, Chinese generaal en auteur van The Art of War, benadrukte hoe belangrijk het is om je vijand te kennen. Door informatie in te winnen over de aard, bewegingen en bedoelingen van je tegenstanders, kun je veel effectiever preventieve maatregelen en tegenaanvallen op touw zetten. Als wietkweker sta je natuurlijk niet letterlijk op een slagveld, maar je kunt wel degelijk de strijd aangaan met allerlei insecten die graag aan je wietplanten knabbelen.

Bladluis

Bladluizen zijn een van de meest voorkomende cannabisplagen. Deze beestjes zijn klein, maar kunnen grote problemen veroorzaken. Ze behoren tot de sapzuigende insecten en gebruiken hun naaldachtige monddelen om plantenweefsels te doorboren en sap op te slurpen. Je wietplanten zijn afhankelijk van sap om voedingsstoffen en water te transporteren. Een flinke bladluizenplaag kan daarom de groei van je plant belemmeren en soms zelfs je plant doden.

Maar er is nog meer: als de bladluis zich volgevreten heeft, gaat de sapstroom nog een tijdje door. Er blijven kleine beetjes sap achter, wat we honingdauw noemen. Sommige insecten, zoals honingbijen, zoeken naar deze suikerachtige traktatie. Maar het trekt helaas ook schimmels aan, zoals roetdauw, die uiteindelijk bladoppervlakken kunnen bedekken, wat een negatieve impact heeft op de fotosynthese.

Witte vlieg

Net als bladluis, is ook witte vlieg dol op het sap uit je wietplant. Vaak tref je hem op de onderkant van de fan leaves aan. Hier doorboort de witte vlieg het plantenweefsel om de sapstroom aan te boren. Waar het insect in grote getale optreedt, tapt het voldoende sap af om verschillende symptomen te veroorzaken. Bekende tekenen zijn vergeling, verwelking en een algemene achteruitgang in de gezondheid van de plant. Om de zaak nog verder te verergeren, laat witte vlieg na het voeden ook honingdauw achter, waardoor de kans op een toekomstige schimmelinfectie toeneemt.

Rouwvliegjes

Vergeleken met de eerder genoemde plagen, volgen rouwvliegjes een andere aanvalsstrategie. In plaats van sap van de bovengrondse delen van planten af te tappen, voeden rouwvliegjes zich ondergronds, in de rhizosfeer. Volwassen rouwvliegjes leggen hun eitjes in de aarde, dicht bij de wortelzone. Nadat deze uitkomen, wurmen de larven zich door de aarde op zoek naar sappige en voedingsrijke cannabiswortels. Ze kauwen aan het weefsel van de wortels en beschadigen daarbij de structuren die verantwoordelijk zijn voor het opnemen van ionische voeding, bacteriën en algen. Helaas laten ze ook gaatjes achter waardoor schimmels vrij spel krijgen, wat tot wortelrot kan leiden.

Bladmineerder

De bladmineerder kan een prachtige wietplant snel omtoveren in een armzalig scharminkel. Gelukkig herken je dit ongedierte makkelijk aan de kronkelende witte sporen over de bladeren die het achterlaat. Bladmineerders zijn de larven van verschillende soorten insecten, waaronder motten, bladwespen en vliegen. Als je erover nadenkt, hebben ze een behoorlijk goed leven. Zodra ze zich in de bladeren nestelen, zijn ze goed beschermd tegen roofdieren en hebben ze een bijna onbeperkte voorraad voedsel.

Voor wiettelers vormen ze echter een groot probleem. Omdat ze zich letterlijk een weg door het bladweefsel vreten, verminderen ze het vermogen tot fotosynthese. Een kleine plaag zal niet al te veel schade aanrichten, maar een ernstige infestatie leidt tot een groeiachterstand en tegenvallende oogsten.

Spint

Spint is een infectie van kleine mijten die enorme schade aanrichten. Dit veelvoorkomende ongedierte verstopt zich graag aan de onderkant van wietbladeren. De naam spint is veelzeggend, want deze mijten behoren tot dezelfde klasse insecten als spinnen, schorpioenen en teken. Net als bladluizen doorboren ze het plantenweefsel om het sap op te zuigen. Maar ze doen ook nog een ander kunstje, waarmee ze een grote ravage in je tuin aanrichten.

Spintmijten spinnen namelijk fijne, zijdeachtige webben om zichzelf tegen roofdieren te beschermen. Als je ze niet op tijd aanpakt, bedekken ze uiteindelijk het hele bladerdak met dit beschermende net. Dit houdt de spintmijten veilig, maar blokkeert het licht naar je planten. Bovendien zit je met een warboel op je bladeren en toppen opgescheept. Omdat de toppen van je wietplanten met een kleverige hars zijn bedekt, is het verwijderen van dit web nog een hele klus.

Trips

Ook trips blijkt graag een hapje van de hars van je planten mee te pikken. Zie je de rode draad al? Wietplanten zijn een bijna onuitputtelijke voedingsbron voor insecten. Ze maken suikers van koolstof die ze uit de lucht halen en nemen mineralen op uit de aarde. Insecten hebben een speciale anatomie om dit lekkers te pakken te krijgen. Als kweker is het je taak om de toegang zo moeilijk mogelijk te maken.

Maar we dwalen af. Tripsen zijn insecten met slanke vleugels en worden ook wel onweersbeestjes of donderbeestjes genoemd. Wereldwijd zijn er tot dusver 7700 soorten bekend. Zelfs als je ze niet ziet, kun je hun aanwezigheid herkennen aan de kleine zwarte uitwerpselen. Tripsen brengen niet alleen plantenvirussen over, maar veroorzaken ook misvormde groei en kunnen zelfs de ontwikkeling van toppen voorkomen.

Rupsen

Vlinders zijn een prachtig gezicht in je tuin. Ze zien er mooi uit en helpen bij het bestuiven van bloemen. Maar hun jonge rupsen deinzen ze er niet voor terug om wietplanten te verslinden. Rupsen zijn vraatzuchtige eters en dol op de bladeren van je wiet. Ze laten overal gaten achter en dit heeft natuurlijk een impact op de fotosynthese, terwijl het ook de groei en ontwikkeling van de plant beperkt. In extreme gevallen vreten ze planten helemaal kaal.

Een snelcursus over geïntegreerde gewasbescherming

Je weet nu wat de belangrijkste soorten ongedierte voor wietplanten zijn. Maar hoe kun je je planten buiten beschermen? Je hebt hier verschillende opties, van agressieve chemicaliën tot meer milieuvriendelijke methodes. Deze laatste technieken vallen onder de noemer geïntegreerde gewasbescherming, ook bekend als IPM (Engels: integrated pest management). Bij deze holistische manier om ongedierte te bestrijden, kies je eerst voor biocontrole die het lokale ecosysteem respecteert voordat je op schadelijke chemicaliën overstapt.

De principes van IPM

Als je je in IPM^[3] verdiept, leer je niet alleen over het bestrijden van ongedierte. Je ontdekt namelijk ook preventieve maatregelen en kunt je kennis over de meest voorkomende plagen verbeteren. Je leert ook hoe je je planten moet controleren en op welke tekenen je moet letten.

• Kennis: dit principe komt neer op het kennen van je vijand. Door meer te leren over de levenscyclus en het seizoensgedrag van belangrijke plagen, weet je beter wat je kunt verwachten en wanneer.
• Preventie: dit is altijd beter dan genezen. Met preventieve maatregelen kun je schade voorkomen. Een goede preventieve aanpak bespaart je veel geld, tijd en moeite.
• Monitoring: IPM-specialisten zijn in de eerste plaats verkenners. Het is misschien even wennen om je wiettuin in te stappen met het inspecteren van je planten als enige doel. Let op de belangrijkste tekenen en symptomen met een zorgvuldig oog voor detail. Een zakmicroscoop helpt je om vroegtijdig een diagnose te stellen, zodat je je planten kunt behandelen voordat de schade erger wordt.
• Interventie: als preventieve maatregelen falen, moet je snel en effectief ingrijpen. Als je van tevoren weet welke behandelingen je moet toepassen op basis van de plaag en de omvang ervan, vergroot je de kans op succes.

Hoe voorkom je ongedierte op je wiet als je buiten kweekt?

Zoals vermeld, is preventie de kern van elke IPM-strategie. Door je ecosysteem te kennen, vertrouwd te raken met de levenscycli van insecten en je plan goed uit te voeren, zul je zelden grote problemen ervaren.

Insectengaas

Eenvoud staat voorop in IPM en insectengaas is zo simpel als maar kan. Plaats gaas over je tuinbedden met behulp van tuinhoepels. Doe dit vroeg in de lente, voordat je ook maar één zaadje hebt gezaaid. Nu heb je een ondoordringbare afbakening om te voorkomen dat ongedierte zich kan nestelen en later in het seizoen eitjes leggen. Het gaas helpt ook om vliegende insecten uit je tuin te houden. Dit beschermt je buitenwiet tegen rupsen, trips en ander ongedierte.

Insectenhorren

Als je in een kas of polytunnel kweekt, hoef je geen insectengaas op te hangen. Maar om te ventileren, is het in de late lente en zomer vaak wel nodig om de ramen te openen. Installeer insectenhorren in de ramen om te voorkomen dat vliegende insecten toegang krijgen. Als je in dezelfde ruimte ook groente kweekt, moet je wel weten dat dit ook de bestuiving beperkt. Je kunt dan met de hand bestuiven of nuttige insecten introduceren.

Combinatieplanten

Bij combinatieteelt kweek je bepaalde planten in de buurt van je wiet. Deze strategie is tweeledig. Welriekende kruiden bevatten veel etherische olie en kunnen zo een hoop insecten afweren. Zet ze dichtbij je wietplanten zodat ze een aromatisch schild vormen dat kan helpen bij de verdediging tegen bladluis^[4] en ander ongedierte. Bovendien trekken sommige soorten nuttige insecten aan die fungeren als natuurlijke vijanden van plaaginsecten. Dille trekt bijvoorbeeld lieveheersbeestjes aan die dol zijn op bladluis.

Preventieve roofinsecten

Insecten staan aan de basis van ecologische gezondheid in de tuin. Ze spelen een belangrijke rol in het bodemvoedselweb en helpen bij de circulatie van voedingsstoffen en het bestuiven van planten. Daarnaast zijn sommige insectensoorten uitstekende roofdieren. Lieveheersbeestjes, gaasvliegen, roofmijten en sluipwespen jagen op veelvoorkomende cannabisplagen om ze te doden. Het is verstandig om de populatie van nuttige insecten in je tuin te vergroten voordat er problemen ontstaan. Kweek bijvoorbeeld planten die deze beestjes aantrekken. Denk aan duizendblad, koriander, cosmos, munt en Oost-Indische kers. Daarnaast kun je levende insecten kopen en ze op het juiste moment van het teeltseizoen inzetten.

Hygiëne

Insecten komen niet altijd op eigen houtje op je planten terecht. Telers zijn zelf een van de grootste veroorzakers van plagen en ziektes in de tuin. Kleed je om voordat je je planten inspecteert, zeker als je net een boswandeling hebt gemaakt of de tuin van een vriend hebt bezocht. Maak je gereedschap regelmatig schoon en vernietig aangetast materiaal.

Regelmatige inspecties

Het spreekt voor zich dat je je planten regelmatig moet controleren. Als je de luie aanpak kiest en de natuur haar gang laat gaan, kan ongedierte welig tieren. Wandel in de morgen met een kopje koffie door je tuin, of doe het in de avond onder het genot van een biertje. Bekijk je planten eerst van een afstandje en raak bekend met hun uiterlijk. Zo heb je het eerder in de gaten als er iets niet in orde is.

Bekijk je planten nu eens goed van dichtbij. Controleer de boven- en onderkant van de bladeren. Beoordeel de hoofdstam, takken, en bladstelen. Vergeet het worteloppervlak niet en neem natuurlijk ook de toppen onder de loep, als de planten in bloei staan.

Gezonde planten

Zorg ervoor dat je planten genoeg voeding, water en licht ontvangen om goed te gedijen. Gezonde planten zijn minder vatbaar voor ziektes. Je kunt ook de Brix-waarde controleren tijdens het groeiproces. Dit geeft je informatie over de mate van fotosynthese in je planten. Sommige botanici zijn van mening dat een hogere Brix-waarde het risico op ongedierte verlaagt.

Als preventie niet voldoende is: wees voorbereid

Met een goede preventiestrategie houd je je planten veilig en bespaar je jezelf een hoop extra werkdruk tijdens de kweek. Zo wordt de verzorging van je planten ontspannen en prettig, in plaats van hectisch en stressvol. Maar zelfs de meest robuuste preventieve aanpak kan falen. Als dit gebeurt, heb je een back-up nodig die je kunt gebruiken in het geval van problemen. Hieronder noemen we een aantal van de meest effectieve behandelingen tegen ongedierte op je wiet:

• Nuttige aaltjes: deze zijn meestal gewoon te koop in het tuincentrum. Voeg ze met water toe aan de grond om slakken en de larven van rouwvliegjes te bestrijden.
• Neemolie: als natuurlijk insecticide werkt neemolie uitstekend tegen bladluis, witte vlieg en spint.
• Bacillus thuringiensis: deze van nature voorkomende bacterie produceert gifstoffen die larven doden, waaronder rupsen.
• Beauveria bassiana: deze entomopathogene schimmel produceert sterke enzymen die hem in staat stellen om ongedierte, waaronder bladluis, spint, rupsen en trips, te koloniseren en op te eten.
• JADAM-bevochtigingsmiddel (JWA): deze doe-het-zelf insecticide maak je van koolzaadolie en kaliumhydroxide. Het helpt bladluis, mijten, witte vlieg, trips en rupsen uit te roeien.

Neemolie

Neemolie

4.5/5 (63)

Koop Neemolie

Geef ongedierte geen kans als je buiten wiet kweekt

Je hoeft je niet langer af te vragen hoe je ongedierte van je wietplanten houdt. Je weet nu wat de meest voorkomende soorten zijn die aan je wiet vreten en je kent de basisprincipes van IPM. En belangrijker nog: je bent uitgerust met de meest effectieve preventiestrategieën om je wietplanten te beschermen. Als een oplossing tekortschiet, wat soms het geval is, heb je in elk geval verschillende opties om je planten te behandelen. Nu kun je met een gerust hart buitenwiet kweken!