Inbegrepen GRATIS producten
Wiet en witte vliegjes: wat kun je ertegen doen?
Wanneer je witte vlieg ontdekt op je wietplanten, wil je dit probleem zo snel mogelijk aanpakken. Als je dit niet doet, kan een witte vliegplaag ernstige schade aanrichten. Hier vind je enkele tips voor het herkennen, behandelen en voorkomen van witte vliegjes.
Inhoud:
Witte vliegjes zijn (slechts een van de vele) beestjes die schade aan je wietplanten kunnen aanrichten. Ondanks dat ze maar klein zijn, kunnen ze je hele kweekproject in gevaar brengen als je er niks tegen doet!
Hieronder ontdek je wat witte vliegjes zijn, hoe je ze kunt herkennen en wat je eraan kunt doen.
Wat zijn witte vliegjes?
Witte vliegjes zijn kleine insecten die dol zijn op het sap van verschillende planten, waaronder wiet. Ze zijn slechts 1,5mm groot, maar onderschat ze niet. Een witte vliegjesplaag kan namelijk ernstige schade aanrichten.
Er bestaan ongeveer 1500 verschillende soorten witte vliegjes, maar de meestvoorkomende soort (met betrekking tot wietplanten) is Trialeurodes vaporariorum, ook wel de 'kaswittevlieg' genoemd. Witte vliegjes planten zich snel en in grote aantallen voort. Dit maakt het vaak lastig om ze onder controle te houden als er eenmaal een plaag is ontstaan. Toch kun je met een beetje doorzettingsvermogen je kweek nog prima redden.
Hoe zien witte vliegjes eruit?
Witte vliegjes kunnen qua uiterlijk verschillen. Het belangrijkste verschil zit ‘m in de vleugels. Sommige soorten hebben slechts twee vleugels, terwijl andere er vier hebben. De kaswittevlieg heeft bijvoorbeeld vier vleugels die in de lengte van het lichaam ingeklapt worden.
Algemene kenmerken van witte vliegjes zijn:
- Vrouwtjes zijn meestal tussen de 1 en 1,5mm lang; mannetjes zijn nog kleiner
- De spanwijdte is minder dan 3mm
- Twee ogen
- Twee antennes
- Over het algemeen wit van kleur, hoewel er ook andere kleurenvariaties mogelijk zijn
- Witte vliegjes zien er stoffig uit, omdat ze met een fijn poeder bedekt zijn
- Zes pootjes; de achterste zijn vaak verborgen onder de vleugels
De levenscyclus van witte vliegjes
Witte vliegjes leggen heel veel eitjes in een korte tijd. Ze leggen er ongeveer tachtig tot wel driehonderd per keer, en deze komen na zo'n zes dagen uit. Hierna volgen vier verschillende ontwikkelingsfasen, die in totaal 28 dagen in beslag nemen. Na deze periode zijn de vliegjes volwassen en kunnen ze zich op hun beurt weer voortplanten.
Tekenen van een witte vliegjesbesmetting
Je kunt op verschillende manieren zien of je planten last hebben van een witte vliegjesbesmetting. Ten eerste kun je de vliegjes soms met het blote oog al over je wietplanten zien wandelen. Daarnaast zijn de eitjes een duidelijke indicatie.
Andere tekenen zijn:
- Gele of doorschijnende vlekken op het bladoppervlak.
- Honingdauw: wanneer witte vliegjes eten, laten ze dit suikerhoudende afvalproduct achter. Om voldoende eiwit uit de plant te halen, moeten ze veel sap eten. Na hun maaltijd scheiden ze de meeste suikers weer af, en deze komen op de bladeren terecht. Honingdauw kan roetachtige schimmel aantrekken, wat erg gevaarlijk is voor je planten.
- Honingdauw kan ook mieren aantrekken. Dit is extra problematisch, omdat mieren de natuurlijke vijanden van witte vliegjes bestrijden.
Waar leggen witte vliegjes hun eieren?
Witte vliegjes leggen eitjes aan de onderkant van (bij voorkeur jonge) bladeren. Over het algemeen liggen de eieren in een spiraal- of gebogen patroon. De eitjes zijn meestal wit en de verpopping die eruit komt, is zeer transparant.
Witte vliegjes op wiet behandelen
Omdat ze zich zo snel ontwikkelen en voortplanten, zijn witte vliegjes lastig te bestrijden. Zoals bij alle plagen en ziekten moet je, zodra je tekenen van een witte vliegjesplaag ziet, meteen ingrijpen. Ze gaan niet vanzelf weg.
Snoeien en afspuiten
Zodra je de omgevingsfactoren die bijdragen aan je witte vliegjesplaag hebt aangepakt (hierover later meer), moet je de geïnfecteerde bladeren verwijderen. Gooi de gesnoeide blaadjes meteen weg; zo voorkom je dat andere planten worden geïnfecteerd.
Je kunt daarnaast proberen je planten schoon te spuiten. Witte vliegjeseieren zijn echter lastig te verwijderen. Het kan zijn dat je een behoorlijke waterdruk nodig hebt, en dit kan schade aan je planten aanrichten.
Nuttige insecten
Lieveheersbeestjes, gaasvliegen en roofmijten zijn dol op witte vliegjes en hun eitjes. Laat deze insecten in je kweekomgeving los, en je hebt een prima legertje dat verschillende plagen (waaronder spintmijten) te lijf gaat!
We raden aan om met lieveheersbeestjes te beginnen. Deze schattig ogende insecten zijn een van de meest meedogenloze roofinsecten die er zijn. Je kunt ze bovendien in vrijwel elk tuincentrum kopen. Soms vliegen ze na een dag of twee echter wel naar de tuin van de buren, dus beter koop je verschillende pakketjes, zodat je de witte vliegjesplaag volledig kunt uitroeien.
Spinosad
Spinosad is een volledig biologische insecticide. Besproei je planten ermee en voeg het toe aan het water als je gaat bewateren. Beide methoden voorkomen witte vliegjes en ander ongedierte op de lange termijn.
Spinosad zit in natuurlijk voorkomende bacteriën en werkt perfect voor het bestrijden van bepaalde plagen (zoals witte vliegjes). Het is daarbij ongevaarlijk voor mensen en grote dieren. Bovendien breekt het binnen 24 uur af, waardoor het nauwelijks schadelijk is voor het milieu. Het kan wel zijn dat je het een paar keer moet toepassen voordat alle vliegjes weg zijn.
Insecticide-zeep
Insecticide-zeep is ideaal om geïnfecteerde planten mee te behandelen. Probeer het echter niet rechtstreeks op de toppen aan te brengen. Gebruik het daarbij meerdere keren om te verzekeren dat je alle vliegjes doodt.
Je kunt deze insecticide-zeep prima zelf maken. Meng gewoon 10ml afwasmiddel met 1 liter water. Giet het vervolgens in een sprayfles en spuit het op zowel de bovenkant als de onderkant van de bladeren. Je moet het wel een paar keer gebruiken om een plaag volledig uit te roeien.
Neemolie
Neemolie is zeer populair onder biologische (wiet)telers.
Neemolie is een krachtige, natuurlijk voorkomende insecticide. Bovenstaande oplossingen kunnen wat wisselvallige resultaten hebben, maar neemolie is daarentegen een solide oplossing. Het bestrijdt een plaag bovendien zonder al te veel schade aan de omgeving toe te brengen. Wel is het schadelijk voor de meeste insecten, en kan het schadelijk zijn voor mensen als ze het inslikken. Wees dus voorzichtig!
Tip: insecticide-zeep verzacht de buitenste laag van insecten, waardoor insecticiden er gemakkelijker doorheen komen. Overweeg dus ongeveer een uur voordat je neemolie aanbrengt insectendodende zeep te gebruiken.
Hoe voorkom je een witte vliegjesplaag?
Het beste is natuurlijk om een witte vliegjesplaag te voorkomen. Hoewel het onmogelijk is om het helemaal uit te sluiten, zijn er wel een paar stappen die je kunt nemen om de kans op besmetting te verkleinen!
Maak je kweekruimte schoon
Maak alles grondig schoon en probeer je kweekruimte of kas redelijk steriel te krijgen, voordat je je planten erin zet. Hiermee voorkom je dat er al vanaf het begin witte vliegjes handenwrijvend op je wiet zitten te wachten.
Controleer de omgeving
Witte vliegjes houden van warm weer en plekken waar geen (of weinig) roofinsecten in de buurt zijn. Daarom is het belangrijk om te zorgen dat je kweekruimte stofvrij blijft, en vrij van insecten die de natuurlijke vijanden van witte vliegjes opeten (bijvoorbeeld mieren). Zorg er ook voor dat de temperatuur in je kweekruimte niet te hoog is (20 tot 25ºC is ideaal).
Verlaag meteen de temperatuur als je witte vliegjes ziet. Dit voorkomt dat ze zich voortplanten en er een plaag ontstaat. Probeer de temperatuur tijdelijk te verlagen tot iets onder de 20ºC, maar pas op dat je de planten niet blootstelt aan temperaturen onder de 16ºC.
Zorg er ten slotte voor dat je kweekruimte goed geventileerd is. Dit is ook essentieel voor afweren van ander ongedierte, dat vaak dol is op muffe, vochtige omgevingen.
Preventief spuiten
Sommige kwekers besproeien hun planten om de drie weken met neemolie om een plaag te voorkomen, zeker als ze een groot kweekproject hebben. Als je niet zo’n groot project hebt, is dit waarschijnlijk niet nodig, omdat je dan prima problemen kunt oplossen zodra ze zich voordoen. Een preventieve behandeling met neemolie kan echter een ramp voorkomen.
Vliegenvallen
Vanaf dag 1 vliegenvallen rond je planten ophangen kan ook helpen een plaag te voorkomen. Deze kunnen witte vliegjes aantrekken nog voordat ze je wietplanten bereiken.
Vliegenvallen kunnen een prima preventief middel zijn als je ze met andere methoden combineert.
Witte vliegjes: ongewenste gasten
Je wilt echt geen witte vliegjes op je planten hebben. Voor zulke kleine wezens kunnen ze met hun voedingsgewoonten en uitscheiding enorme schade aanrichten!
Wanneer je buiten of in een kas kweekt, kunnen bovenstaande preventieve maatregelen je leven op de lange termijn veel gemakkelijker maken. Binnen kun je je planten daarentegen beter in de gaten houden en nog op tijd ingrijpen als dat nodig is.
Welke methode je ook kiest, als je merkt dat er witte vliegjes op je planten zitten, grijp dan snel in!