Waarom je een microscoop zou moeten gebruiken bij je wietkweek

Als wietkwekers vormen we een bont gezelschap, met ieder zijn eigen wensen en voorkeuren. Toch hebben we meer gemeen dan je zou denken. In de eerste plaats gebruiken we grotendeels dezelfde benodigdheden: potten, lampen, voeding en trainingsmateriaal. Sommigen gaan daarbij nog een stap verder met digitale hygrometers, pH-meters en Brix meters. Een aantal telers gebruikt zelfs microscopen bij het telen.

Misschien kun je het je niet echt voorstellen, maar steeds meer mensen ontdekken de voordelen van een microscoop bij het telen van wietplanten. Wat voor voordelen dat zijn? Om te beginnen meer inzicht in de plantgezondheid, de rijpheid van de toppen, maar ook in de bodemgezondheid. Hieronder lees je waarom het gebruik van een microscoop het overwegen waard is en wat je er allemaal mee kunt doen!

Wiet telen: waarom is het belangrijk een microscoop te gebruiken?

Microscopen worden in allerlei branches gebruikt. Biologen gebruiken ze bijvoorbeeld om bloed te onderzoeken, geologen om gesteente te identificeren en juweliers om de kwaliteit van mogelijke aankopen te beoordelen. Maar in hoeverre komt een microscoop van pas als je wiet wilt telen? Wietmicroscopen hebben verschillende functies en zijn daarmee voor steeds meer telers een belangrijk accessoire geworden.

Meestal gebruiken wietkwekers aan het eind van de bloei een microscoop. De apparaten zijn namelijk zeer handig om het juiste oogstmoment te bepalen. Door de rijpheid van de toppen te beoordelen op basis van visuele kenmerken van bepaalde plantonderdelen, zoals de trichomen en stampers, kun je op het perfecte moment oogsten.

Toch hebben microscopen nog veel meer toepassingen dan alleen het oogstmoment bepalen. Ze helpen namelijk ook bij het vaststellen en herkennen van ongedierte en ziektes. En zo kun je snel een aanpak bedenken om een dergelijk probleem op te lossen.

Daarnaast zien steeds meer wietkwekers in hoe belangrijk bodemmicroben bij de teelt van wiet zijn. Met een microscoop kun je de rizosfeer onder de loep nemen om een idee te krijgen van de toestand van de bodem. Met deze kennis kun je uiteindelijk zorgen voor optimale omstandigheden en gezonde planten.

Carson Microbrite Plus Zakmicroscoop

Carson Microbrite Plus Zakmicroscoop

4.5/5 (82)

Koop Carson Microbrite Plus Zakmicroscoop

Een microscoop gebruiken om de kwaliteit en sterkte van je wiet te verbeteren

Het menselijk oog is een meesterlijk staaltje techniek, maar ook beperkt in wat het kan waarnemen. Zonder gebruik te maken van vergroting, moet je in principe gokken wanneer het juiste moment is om te oogsten. En dit kan uiteindelijk een enorme impact hebben op zowel de kwaliteit als de sterkte van je oogst.

Genetische en omgevingsfactoren zijn de twee belangrijkste variabelen als het om het THC percentage en het aromatische terpenenprofiel gaat. Maar ook een goed getimede oogst is belangrijk als je wiet van de beste kwaliteit wilt binnenhalen. Een microscoop zal de kwaliteit niet spontaan verbeteren, maar helpt je wel te bepalen wanneer de productie van THC en terpenen optimaal is. Uiteindelijk maakt een microscoop het telen van je eigen wiet dus veel meer de moeite waard.

Wat zijn de voordelen van een microscoop?

Je bent nu bekend met een aantal belangrijke voordelen van het gebruik van een wiet-microscoop. Toch valt er nog veel meer te ontdekken! Hieronder duiken we dieper in de voordelen ervan.

Je kunt de trichomen beter bekijken

Voor de meeste wiettelers zijn trichomen de belangrijkste reden om de plant te kweken. Wetenschappers duiden deze kleine glandulaire structuren aan als cellulaire metaboliet-fabriekjes^[1]. Op wiettoppen komen verschillende typen trichomen voor, maar de gesteelde trichomen met een grote, bolvormige kop produceren het meeste van het lekkere spul. Deze paddenstoelvormige trichomen bevatten speciale enzymen en chemische verbindingen die ze in staat stelt om constant cannabinoïden en terpenen te produceren, in de vorm van kleverige, stroperige hars.

Trichomen zijn echter geen statische structuren; tijdens de bloei veranderen ze drastisch. In chronologische volgorde maken ze de volgende veranderingen door:

• Doorzichtig: jongere trichomen zien er doorzichtig uit. Op dit punt bevatten ze nog maar weinig cannabinoïden en terpenen, en is de wiet dus minder sterk en aromatisch.
• Melkachtig: naarmate de trichomen rijpen, worden ze melkachtiger en ondoorzichtiger. Dit is een teken dat de productie van cannabinoïden, waaronder THC, en aromatische terpenen toeneemt. De concentraties zijn het hoogst wanneer ongeveer 70% van de trichomen er melkachtig uitziet.
• Amberkleurig: uiteindelijk worden planten zo rijp, dat bepaalde chemische componenten af beginnen te breken. Zo wordt THC tot de cannabinoïde CBN afgebroken. Dit zorgt ervoor dat de trichomen amberkleurig worden.

Met een microscoop kun je tegen de oogsttijd precies bepalen wat het ideale moment is om je wiet te oogsten. Voor een hogere concentratie terpenen en THC kun je het beste oogsten als de trichomen er troebel uitzien. Ga je liever voor het effect van CBN? Wacht dan tot je ziet dat de harsklieren amberkleurig worden.

Helpt bij ongediertebestrijding

Ook als het om de preventie en bestrijding van ongedierte gaat, zijn microscopen waardevolle instrumenten. Een microscoop is geweldig om je planten te inspecteren en zo bijvoorbeeld eitjes van insecten te ontdekken, nog voordat ze een serieuze bedreiging vormen. Het stelt je in staat om een mogelijke boosdoener te herkennen en daarop de juiste actie te ondernemen om erger te voorkomen. Door wiettoppen met een microscoop te bekijken, kun je zien of je bijvoorbeeld te maken hebt met vliegen, mijten, muggen of bladluis.

Helpt om gezondheidsproblemen bij planten vast te stellen

Met een wiet-microscoop kun je echter meer herkennen dan alleen relatief grote plaaginsecten. Met een sterke vergroting kun je namelijk ook ziektes vaststellen en vervolgens snel tot de juiste behandeling overgaan. Je kunt bijvoorbeeld beginnende tekenen van meeldauw en toprot zien. Daarbij zijn microscopen ook handig om stukjes van de wortels op rot en de aanwezigheid van plantparasitaire nematoden te inspecteren.

De bodemgezondheid beoordelen

Bij de teelt van wiet hebben bodemmicroben een belangrijke functie. Net zoals mensen hebben ook wietplanten allemaal een unieke microbioom. Bij een optimaal composteringsproces zorgt deze gemeenschap van bodemmicroben ervoor dat planten goed gedijen. Gezonde aarde bevat veel levende organismen, en een hogere diversiteit verlaagt de kans op ziektes, terwijl het het bodemvoedselweb verbetert. Met een goede microscoop krijg je een aardig beeld van de hoeveelheden bacteriën, schimmels, nematoden, protozoa en geleedpotigen in de grond.

Wiet onder de loep: visuele voorbeelden

Microscopen bieden je als teler een hoop voordelen. Maar wat kun je precies verwachten als je je wiet door de lens van een microscoop gaat bekijken? Lees verder en maak kennis met de microscopische wietwereld!

Trichomen onder de loep

Hier zie je afbeeldingen van de drie belangrijkste typen trichomen die op wiettoppen voorkomen, in verschillende mate van rijpheid.

• Bolvormige trichomen zijn rond en hebben geen steel.
• Capitatum-ongesteelde trichomen hebben een bolvormige kop en een korte steel.
• Capitatum-gesteelde trichomen hebben een grote kop en een lange steel. Deze trichomen zorgen voor de meeste terpenen en cannabinoïden.
• Cytolytische trichomen zijn haarachtige structuren. Ze zijn niet-glandulair (niet klierachtig), maar spelen wel een belangrijke beschermende rol.

Hier zie je een veel gedetailleerder beeld van capitatum-gesteelde trichomen, gemaakt met een rasterelektronenmicroscoop. Je ziet duidelijk de hars afscheidende klieren aan de onderkant van de kop, die de cannabinoïden en terpenen vrijgeven.

Stampers onder de loep

Stampers, of 'stigma's' als je de correcte botanische naam wilt gebruiken, zijn haarachtige uitsteeksels die mannelijk stuifmeel uit de lucht opvangen voor bevruchting. En net als bij trichomen zegt de kleur ervan veel over de rijpheid van de plant.

Hier zie je hoe jonge, onrijpe stampers eruitzien. Vaak zijn ze helderwit en hebben ze een vol en fris uiterlijk.

Uiteindelijk worden de stampers donkeroranje en bruin van kleur, en raken ze steeds meer verschrompeld. Dit is vaak een teken dat het tijd is om te gaan oogsten.

Maar niet alle stampers worden bruin of oranje bij het rijpen. Hieronder zie je bijvoorbeeld rode stampers, een fenomeen dat het gevolg is van een hoog anthocyaangehalte.

Plagen onder de loep

Talloze plagen kun je met het blote oog zien, maar hoe kleiner het ongedierte, hoe moeilijker het is. Door een loep te gebruiken, weet je niet alleen waar je precies mee te maken hebt, maar krijg je ook een fascinerend beeld van de anatomische details van het ongedierte.

Hier zie je bladluis. Deze zachte insecten 'boren' in het weefsel van wietplanten om bij het voedingsrijke sap te komen. Bladluis zit vaak op de onderkant van de bladeren. Het beestje is meestal groen, geel of bruin van kleur en heeft zes pootjes.

Dit zijn bladluis-eitjes. Als je weet hoe ze eruitzien, kun je op tijd in actie komen om meer schade te voorkomen.

Dit is wolluis. Soms wordt dit plaaginsect ook wel verward met bladluis, maar onder de microscoop kun je wolluis duidelijk onderscheiden op basis van het witte pluis. .

Tomatengalmijt is de nachtmerrie van menig kweker. Je herkent dit beestje aan zijn kleine, geel-witte lichaam dat de vorm van een made heeft. Gekrulde bladeren zijn vaak ook een teken van hun aanwezigheid.

Dit zijn de eitjes van rupsen. Door ze op tijd te spotten, kun je voorkomen dat je wietplanten aangevreten worden.

Welke typen microscopen bestaan er?

De vele voordelen en toepassingen van wietmicroscopen zijn nu wel duidelijk. Heb je de behoefte gekregen om er zelf een aan te schaffen, dan helpt het als je weet wat voor soorten er te vinden zijn. Bekijk hieronder de verschillende opties en vind het geschikte model.

Draagbaar vergrootglas/juweliersloep

Een vergrootglas of juweliersloep is een goedkope en prima optie voor hobbykwekers. Ze geven geen gedetailleerd beeld van het bodemleven, maar wel een veel betere kijk op de trichomen, stampers en verschillende plagen.

Hoofdbandloep

Dit is in feite gewoon een vergrootglas dat je met een band aan je hoofd kunt bevestigen. Ook deze optie mist de nauwkeurige vergroting van een echte microscoop, maar voor de meeste hobbykwekers is dit prima. Dankzij de hoofdband houd je bovendien je handen vrij. Kortom, een makkelijke manier om je planten en hun trichomen/stampers nader te bekijken.

Draagbare digitale microscoop

Deze portable microscopen zijn goedkoper dan de microscopen die in laboratoria gebruikt worden. Ze zijn klein genoeg om mee te nemen en kunnen met een smartphone verbonden worden, zodat je niet constant door een ooglens hoeft te staren. Veel modellen zijn ook uitgerust met een standaard en daarmee ideaal om bladmonsters te bekijken. Met een uitvergroting van ongeveer 200× krijg je een scherp beeld van potentiële plagen, trichomen en stampers.

Samengestelde lichtmicroscoop

In de bodemkunde en wat de detectie van plantenziekten betreft, is dit type microscoop de gouden standaard. Zo'n apparaat heeft verschillende onderdelen, waaronder een condensor en focuswielen voor grove en fijne scherpstelling. Hiermee krijg je een haarscherp beeld van ongedierte, ziektekiemen en microben. Zo'n microscoop is dan ook ideaal voor serieuze hobbyisten en commerciële telers die hun aarde nauwkeurig willen analyseren. Voor je het weet, zit je uren aandachtig naar bacteriecellen, schimmeldraden, protozoa en nematoden te turen. Je krijgt hiermee een uitstekend idee van wat er allemaal in je aarde leeft.

Rasterelektronenmicroscoop

Een rasterelektronenmicroscoop maakt gebruik van een elektronenbundel in plaats van een lichtbundel om een beeld te genereren. Met een vergroting van wel 500.000× produceert zo'n microscoop ongekend gedetailleerde beelden van minuscule objecten. Dit soort microscopen is echter superduur en vind je daarom alleen in professionele laboratoria. Voor hobbykwekers is dit dus niet echt een optie.

Welke microscoop werkt het beste voor het thuis kweken van wiet?

Wat voor microscoop je kiest, hangt niet alleen af van je budget, maar ook van hoe serieus je het wiet kweken aanpakt. Als hobbykweker kun je je vaak prima met een vergrootglas of digitale microscoop redden. Deze apparaten zijn in principe al voldoende om het perfecte oogstmoment te bepalen en (groter) ongedierte te herkennen. Als je wat meer te besteden hebt en geïnteresseerd bent in de bodembiologie, kun je voor een paar honderd euro een samengestelde lichtmicroscoop kopen. Hiermee kun je echt de bodem analyseren, plantenziekten detecteren en plantencellen nader bekijken.

Neem je wietplanten eens goed onder de loep

Nee, microscopen zijn echt niet alleen bedoeld voor geologen en biologen. Zoals je hebt kunnen lezen, zijn ze ook voor wiettelers zeer praktisch. En net als andere accessoires die je kunt gebruiken bij je wietkweek, kun je uit allerlei opties kiezen. Al met een relatief goedkoop vergrootglas of draagbare digitale microscoop kun je ongedierte waarnemen en bepalen wanneer je moet oogsten, maar je kunt ook een stap verdergaan. In dat geval kun je bijvoorbeeld een samengestelde lichtmicroscoop aanschaffen. Daarmee kun je je verdiepen in de rizosfeer, de perfecte aarde samenstellen en ziektes vaststellen. Dus, wat kies jij?