In deze handleiding laten we zien waar het om gaat bij het aroma van wiet. We vertellen daarbij welke componenten waardevol zijn en hoe ze je helpen om toppen beter te waarderen. Binnen de kortste keren lukt het je hiermee om je wiet te beoordelen als een echte kenner.
Inhoud:
DE WAARDERING VOOR KWALITEITSWIET BEGINT MET DE GEUR
Geur, aroma, bouquet en parfum zijn veel gebruikte woorden als het over cannabis gaat. Naast wat je ziet, is dit namelijk de primaire component om de kwaliteit van wiet te bepalen.
Geur is een vluchtige gewaarwording, dus het is lastig om daar woorden aan te geven. Net zoals met muziek is er sprake van afzonderlijke categorieën en groepen. Niet iedereen waardeert een geur bovendien op dezelfde wijze. Net zoals bij muziek, bestaat het uit meerdere lagen en nuances. Het is dan ook geen verrassing dat de taal die we gebruiken voor geuren, lijkt op de taal die we voor muziek hanteren. Geur heeft bijvoorbeeld noten en is onder te verdelen in verloop en akkoorden.
Het zintuig geur en het zintuig smaak zijn nauw met elkaar verbonden. Het verlies van je reukvermogen zorgt er dan ook voor dat je veel van je smaak kwijtraakt. Dat is zelfs een chronische aandoening die soms leidt tot depressie en de kwaliteit van leven aanzienlijk kan beïnvloeden.
DE ANATOMIE VAN GEUR
Geur is, net zoals het gehoor en zicht, rechtstreeks verbonden met de hersenen middels een grote zenuw. Hoog bovenin de neus zit een klein stukje weefsel met reukzintuiglijke neuronen. Geur is onderdeel van het chemo-sensorische systeem of de chemische zintuigen.
We geven hier eventjes een voorbeeld bij: vluchtige moleculen vervliegen vanaf een bloem en je ademt ze in met de neus. Daarbij detecteren de zintuiglijke neuronen de moleculen. De hersenen interpreteren de boodschap ervan als geur. In het geval van cannabis zijn deze moleculen vooral terpenen en fenolen.
NUANCES IN VLUCHTIGHEID
Is het je weleens opgevallen dat als je een vers geperste top, droog of nat, bij je neus houdt, je meteen een sterke geur ruikt? En dat die even later een iets andere nuance heeft en je vijftien minuten later weer iets anders ruikt als je je vingers bij je neus houdt? Dat noemen we de top-, hart- en basisaroma’s.
Terpenen en fenolen zijn vluchtige, aromatische bestanddelen. Door blootstelling aan lucht verdampen ze. Dat proces ervaren wij als geur. De lagen en nuances hiervan zorgen er echter voor dat we niet kunnen zeggen dat een top naar iets specifieks ruikt.
Een strain heeft absoluut een overheersend, kenmerkend en herkenbaar aroma. Skunks en Cheese-soorten bijvoorbeeld, hebben een specifieke, eigenaardige geur. De componenten van deze geuren zijn echter altijd een spoor van dit, een hint van dat en een vleugje van iets anders. Het betreft een specifiek verloop van individueel herkenbare noten die in combinatie de complexe geur van cannabis vormen.
DE TOPAKKOORDEN
De eerste indruk van een geur noemen we de topakkoorden. De moleculen die de terpenen van deze gecombineerde topakkoorden vormen, zijn de meest vluchtige van het aroma. Ze verdampen en vervliegen dus snel. Een geoefende neus herkent daarbij de afzonderlijke noten die de eerste indruk vertegenwoordigen.
VEEL VOORKOMENDE TOPNOTEN BIJ CANNABIS
• Limoneen: De primaire terpeen die verantwoordelijk is voor de geur van citrusvruchten is limoneen. Het is extreem vluchtig en komt in veel strains voor als een vleugje citroen, sinaasappel, limoen of grapefruit. Het prikkelt de neus en doet die positief samentrekken. Denk hierbij aan Haze voor de impressie van citroen en aan Lemon Haze voor de impressie van sinaasappel. Ook in veel schoonmaakmiddelen gebruikt men limoneen. Het is zo vluchtig dat het in grote hoeveelheden behoorlijk brandbaar is.
• Geraniol: Deze terpeen geeft geraniums hun geur en is een component van rozengeur. Het is een terpeen die snel verdampt en vermengd raakt en alleen een eerste indruk geeft. De zoete, bloemige tonen in veel strains zijn afkomstig van geraniol. Het is geen verrassing dat men deze terpeen vaak gebruikt in de parfumindustrie.
• Linalool: De terpeen die lavendel haar specifieke geur en bedwelmende eigenschappen geeft, is linalool. Het draagt ook bij aan de eerste, bloemige indruk van cannabistoppen. Linalool heeft een lange geschiedenis als gerespecteerd natuurlijk ontspanningsmiddel.
DE HARTNOTEN
De terpenen die de hartnoten vormen, verdampen langzamer en verdwijnen niet zo snel als topnoten. Ze zijn ook een langer leven beschoren en blijven daarbij langer in de lucht hangen. Hartnoten vormen samen het overheersende geurakkoord dat op de zintuigzenuwen aanwezig blijft nadat de topnoten hun eerste indruk hebben achtergelaten.
VEEL VOORKOMENDE HARTNOTEN BIJ CANNABIS
• α-Terpineol: Deze terpeen geeft den zijn specifieke geur. Omdat het een hartnoot is, blijft deze langer hangen. Daarbij vormt het de belangrijkste kern van de geur. Naast het fantastische aroma dat het geeft aan cannabis, heeft α-Terpineol veel andere toepassingen.
• β-Caryofylleen: Dit is de terpeen die peper een pittige en specifieke geur geeft. Het zorgt ook grotendeels voor de geuren van oregano, basilicum en rozemarijn. Veel strains bevatten deze prikkelende terpeen. Het is daarbij deels verantwoordelijk voor de fysieke sensaties in de neus als je bepaalde cannabis probeert.
• α-Terpineen: Majoraan dankt haar geur aan het feit dat deze terpeen volop aanwezig is. Het is ook een component van de prettige aardse en kruidachtige noten die cannabis soms heeft. Het blijft langer hangen dan de meeste terpenen en combineert daarmee. Daardoor blijft het aroma langdurig aanwezig.
DE BASISAKKOORDEN
Basisakkoorden bestaan uit noten die het traagst verdampen en het langst blijven hangen. Het zijn de geuren op je bovenlip en het aroma dat op je vingers zit, zelfs nog uren nadat je wiet hebt aangeraakt. Na een lange tijd curen, zijn het de overheersende geuren die je ruikt als je de bewaarpot opent. Pas als je een top openbreekt, ervaar je het hele bouquet opnieuw.
VEEL VOORKOMENDE BASISNOTEN BIJ CANNABIS
• Eugenol: Een lang aanhoudende terpeen die het aroma aan kruidnagels geeft. Als de prikkeling van eugenol zich verspreidt, kan de geur dagenlang blijven hangen voordat deze verdwijnt.
• Gingerol: Een van de fenolen die gember zijn zoete en kruidige aroma geeft. Het verdampt langzaam en blijft lang hangen. Net als eugenol is gingerol daarbij dagenlang aanwezig voordat het tenslotte verdwijnt.
• Trans-nerolidol: Dit is de terpeen die jasmijn haar genuanceerde, bloemige aroma geeft met vleugjes roos, appel en citrusfruit. De geur van jasmijn kan zelfs zolang aanhouden dat men het in zakjes in klerenkasten doet. Dit om de kleren maandenlang een subtiele geur te geven.
CANNABIS HEEFT VEEL SCHITTERENDE KANTEN
Je kunt een cannabis-top als volgt omschrijven:
Als je een rijpe en plakkerige top aanraakt, verspreidt deze een doordringend gelaagd topakkoord. De topnoten van zure citrus en zoete bloemen prikkelen de neus en bestormen de zintuigen. Als de topakkoorden vervagen, ervaar je de hartnoten. Deze representeren herinneringen aan warme middagen in het dennenbos en je ruikt ze zelfs in de lucht. Even later ontdek je op je vingers en kleren een zweem van heerlijke bloemen en gedroogde gember. Dat zijn de basisnoten die zich kenbaar maken.
Net zoals bij muziek kost het tijd en ervaring om de taal van geur te leren begrijpen. Je herinnert je geuren net zoals veel andere dingen die je in je hoofd stopt. Na verloop van tijd verzamel je op deze manier een bibliotheek van aroma’s. En dat is ideaal voor het identificeren van cannabis. Na een tijdje kun je dus zelfs afzonderlijke geuren in een akkoord herkennen, met hun diverse fasen van vervluchtiging.
HET HERKENNEN EN WAARDEREN VAN KWALITEITSWIET
Nu we het over geur hebben gehad, gaan we kijken naar de bredere kunst van het waarderen van wiet en waarop je moet letten.
Het uiterlijk, aroma en de kracht van cannabis variëren aanzienlijk per strain. Het beoordelen van de kwaliteit voorafgaand aan consumptie doe je voornamelijk door het uiterlijk en de geur te beoordelen. Er zijn af en toe echter situaties waarbij dit niet een goede indicatie is van kracht. Iedereen heeft vast weleens een gemiddeld ruikende, luchtig uitziende top geprobeerd om erachter te komen dat de kracht verrassend was.
THC, CBD en andere cannabinoïden hebben een neutrale geur. De daarmee verband houdende aromatische vluchtige stofjes geven cannabis haar geurige kenmerken. Terpenen veranderen de effecten van cannabinoïden op manieren die de wetenschap pas recent bestudeert.
Veel terpenen hebben erkende effecten op het lichaam en de hersenen. Als je dat combineert met cannabinoïden zorgt het voor veel onderlinge verschillen tussen strains. Twee soorten met exact hetzelfde THC-gehalte kunnen dus qua effect op geest, lichaam en ziel van elkaar verschillen; afhankelijk van de vluchtige stofjes.
Als alles hetzelfde is, zoals de rijping voor de oogst, de curing en bewaarmethode, is er niet ‘een regel’ die goede cannabis onderscheidt van de rest. Er zijn slechts richtlijnen.
Niets is beter dan steeds meer kennis verzamelen om zo zelfvertrouwen te krijgen qua strain-selectie. De wereld van de hedendaagse wiet schotelt echter niet zomaar slechte kwaliteit voor. Ze biedt je vaak geweldige variëteiten die je het water in de mond doen lopen.
VOORDAT JE GAAT EVALUEREN
Als je cannabissoorten met elkaar vergelijkt, moet je ervoor zorgen dat de variabelen gelijk zijn. Gebruik het dus elke keer op je favoriete manier. Bijvoorbeeld door te vapen of met spliffs, bongs, pijpen of blunts. Blunts voegen de smaak van tabak toe, maar als je dat gewend bent, herken je de variatie in cannabis nog steeds.
Zorg ervoor dat je geen andere smaakjes in je mond hebt als je gaat proeven. Als je vooraf een aromatische maaltijd hebt gehad, kan die smaak nog aanwezig zijn. Dat kan je geur vertroebelen. Als je bijvoorbeeld een pittige curry hebt gegeten, proef je die smaak nog uren. Dat heeft zeker invloed op de smaak en geur van de wiet. Drink daarom eerst wat schoon, koud water. Zo krijg je een schone mond waarmee je goed kunt proeven en ruiken. Probeer het maar eens als je weer een spliff neemt. De smaak van de rook is na een slok water opvallender en genuanceerder.
FYSIEKE VERSCHIJNING
De fysieke verschijning van een top onthult diverse kenmerken voordat je deze consumeert. Vaak ruik je er ook even aan; het is bijna onmogelijk om bij een inspectie NIET aan de wiet te ruiken. Cannabis heeft een opvallende geur; wie kan dat bedwelmende parfum nu weerstaan!?
Door goed naar de plant te kijken, leer je iets over de soort. Bijvoorbeeld of het een sativa of indica is of dat geen van beide dominant is. Het vertelt je ook iets over de rijpheid en of het binnen of buiten is gekweekt. De dingen waar je op moet letten bij het inspecteren zijn onder andere:
• Het uiterlijk:
- Kleur van de haren, bloemkelken en hars
- Glanzend of mat, compact of los, oud of vers
• Het gevoel:
- Hard of meegaand, plakkerig of droog, dicht of luchtig, zwaar of licht
• De geur:
Zoals we hierboven al hebben gezegd, krijg je een algemene eerste indruk door de kenmerkende geur van een strain. Daarna is er sprake van drie fases in het aroma die per soort verschillen. Het is lastig te omschrijven, maar je onthoudt ze altijd. Ze komen daarbij terug als herinnering als je in de toekomst weer wiet gaat beoordelen.
KRACHT EN EFFECTEN
De kracht en effecten van wiet zijn niet universeel. Ze zijn daarbij volledig afhankelijk van persoonlijke voorkeur en afzonderlijke biologie. Wat de ene persoon doet opstijgen, zorgt bij de ander voor een couchlock. Dit is gewoon de aard van het beestje.
Dingen om te overwegen als je een smakelijke top evalueert, zijn psychotrope en fysieke effecten, de smaak en het gevoel in de mond/keel. De volgende aspecten moeten onderdeel zijn van het evaluatieproces:
• Het soort high:
- Cerebraal, lichamelijk, bijna-psychedelisch, noötroop, ontspannend, bedwelmend, stimulerend, creatief, beschouwend, smachtend, etc.
• Duur en effecten in fasen:
- Hoelang duurt de initiële fase en hoelang duurt het om de piek te bereiken? Is er sprake van een headrush of een milde opbouw?
- Hoeveel wiet heb je nodig om het volledige effect te ervaren?
- Welke secundaire effecten treden na verloop van tijd op? Is het effect meteen weg of blijf je nog lange tijd slaperig?
• Tolerantie:
Bij sommige strains is er sprake van een grens aan de te gebruiken hoeveelheid, waarna de effecten niet meer merkbaar zijn. Bepaalde soorten zijn na verloop van tijd ook minder effectief bij dagelijks gebruik. Andere strains hebben echter altijd dezelfde effecten, ongeacht hoe vaak je ze gebruikt.
• Medicinale effecten:
Als je cannabis gebruikt vanwege het therapeutische effect, let hier dan op en wat het doet met je lichaam. Biedt de gekozen strain de gewenste uitwerking voor de te behandelen aandoening? Nee? Probeer dan andere strains uit totdat je die met de ideale kenmerken hebt gevonden.
• Mond- en keel-gevoel:
- Is het mild in de mond en keel bij het inhaleren en uitademen? Is de wiet scherp of branderig?
- Kun je de longen ermee vullen zonder dat je een hoestbui krijgt of moet je veel kleine trekjes nemen?
PRACHTIGE CANNABIS
Het eerste en belangrijkste is dat je van je cannabis moet genieten – het is een geweldige plant. Wiet is een sociaal smeermiddel, creatieve stimulans, spiritueel sacrament en een bekend medicijn. En door je meer te verdiepen in de vele kenmerken van de plant, krijg je meer waardering voor haar unieke geuren en smaken.
